Hoe waterbewust bent u?

Hoe beschermt uw organisatie zich tegen het risico op wateroverlast?

In deze Week van het Water, van 22 tot 31 maart, staan water en waterbeheer in de kijker als onmisbare hulpbron voor onszelf, onze voedselproductie en onze planeet. Vlaanderen kent verschillende immaterieel-erfgoedpraktijken die een deel van de oplossing kunnen bieden in de strijd tegen de klimaatverandering.

Een beter waterbeheer is belangrijk om het risico op overstromingen en wateroverlast, droogte en lage grondwaterstanden aan te pakken. Deze risico's bedreigen naast teelten, woningen en andere infrastructuur ook heel wat erfgoedcollecties in Vlaanderen. Denk daarbij niet enkel aan waterschade, maar ook schimmel- en zwamgroei door een aanhoudend hoge vochtigheid en instabiliteit van de ondergrond van uw gebouw. Zomerse hitte-eilanden in de stad doen dan weer menig archivaris vrezen voor chemische aftakeling van papier, foto's en audiovisueel materiaal en stellen (iets oudere) klimaatinstallaties behoorlijk op de proef. 

Ook uw organisatie kan een steentje bijdragen aan een beter waterbeheer, bijvoorbeeld door regenwater te recupereren of uw terrein te ontharden. Misschien doet uw gemeente ook mee aan het Vlaams kampioenschap tegelwippen, dat recent opnieuw van start is gegaan?

Anderzijds zien we als FARO-adviseurs ook regelmatig problemen met vocht, water en schimmels passeren. Daarom grijpen we graag deze gelegenheid om u (nogmaals) aan te sporen meer waterbewust te zijn. Het leuke nieuws is: er zijn verschillende tools die u daarbij helpen!

Waterbewust in vijf stappen

Het vertrekpunt voor uw reis naar waterbewustwording is de Waterposter, die de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed samen met FARO ontwikkelde. Doe de check:

  1. Hoe groot is de kans op overstroming of extreme neerslag op uw locatie(s)?
    • U kunt nu ook persoonlijke waarschuwingsberichten instellen via de app HydroAlarm.
  2. Hoe goed bent u op dit moment beschermd en wat is nog nodig?
  3. Wat doet u bij een waarschuwing (code oranje en code rood) voor overstromingen?
  4. Wat doet u als het water binnenkomt? Is uw procedure nog up-to-date?
  5. Wat doet u als collectiestukken nat geworden zijn? Is uw contactenlijst en noodkit nog volledig?

DICE

In DICE, de Vlaamse Databank Incidenten Cultureel Erfgoed, kunt u in een beveiligde omgeving een overzicht bijhouden van eerdere problemen met water, vocht en schimmels in uw organisatie en gebouw(en). Dit laat toe om enerzijds bestaande incidenten beter op te volgen en anderzijds toekomstige risico's te analyseren en in te perken. Neem contact op met dice@faro.be als u geïnteresseerd bent in dit instrument.

Calamiteitenplan

Beschikt u nog niet over een calamiteitenplan of is het tijd om dat uit de (digitale) lade te halen en een update te geven? Dan vindt u houvast op de Erfgoedwijzer. Aanvullend staan we u graag bij met advies.

Oefenen

Oefening baart kunst, zo geldt ook in het geval van calamiteiten! De noodreactie van uw organisatie kan er alleen maar wel bij varen. Organiseer eens een oefening die een watercalamiteit simuleert, bijvoorbeeld voor een volgende teambuildingsactiviteit. Niet alleen is het een uitstekende manier om al uw collega's te betrekken en vertrouwd te maken met de bestaande procedures, het leert u ook of die procedures moeten worden bijgestuurd. Zoekt u tips om zo'n oefening vorm te geven, kom dan gerust eens aan onze mouw trekken. Of doe beroep op een commerciële dienstverlener die het allemaal voor u regelt.

Waakzaam meten

Had u te maken met een waterlek of merkt u een verhoogde luchtvochtigheid op in uw depots en tentoonstellingsruimten? Dan kunt u via de Uitleendienst Erfgoed (extra) dataloggers inzetten om dit risico in het oog te houden. Bevochtigers en ontvochtigers bieden we niet zelf aan, maar zijn elders wel beschikbaar.

Meer leestips

Afbeelding: © Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

Tine Hermans