Op 4 augustus was het exact 100 jaar geleden dat de Eerste Wereldoorlog voor België begon. Op deze verjaardag zijn talloze grote en kleinere herdenkingsprojecten officieel uit de startblokken geschoten. Wat een aantal van deze initiatieven met elkaar gemeen hebben, is dat ze vertrekken van het persoonlijke verhaal. Graag stellen we zes projecten aan u voor die de voorbije dagen bij FARO zijn binnengekomen. Het ene is al wat grootschaliger opgevat dan het andere, maar het uitgangspunt is telkens hetzelfde: een persoonlijke en doorleefde oorlogsgetuigenis uit de eigen gemeente, stad of provincie. De inhoud van de projecten is telkens ook gebaseerd op tekstaffiches, dagboeken, kranten of ander archivalisch en documentair materiaal.

Kleine verhalen in een groote Oorlog

De provincie Limburg lanceerde op 1 augustus een online miniserie met als titel Kleine verhalen in een Groote Oorlog. Centraal in deze serie staan Mathilde Paukens en haar familie. Zoals vele jongeren vandaag hun leven delen via sociale media en filmpjes, zo zal de jonge Mathilde Paukens haar leven vanaf de vooravond van WOI delen op haar Facebook-pagina en Twitter-account. Het fictieve verhaal, gebaseerd op waargebeurde feiten en verhalen, is gedurende twee maanden online te volgen. “Bedoeling is om met hedendaagse middelen het verhaal te vertellen van het leven in Limburg tijdens WOI. Maar ook om een beeld te geven van de Limburgers aan het front”, aldus gedeputeerde van Cultuur en Erfgoed Igor Philtjens.

Oorlogsdagboeken in Leuven ...

De grote historische lijnen van het oorlogsgeweld dat Leuven trof zijn welgekend. Maar hoe was het om het écht mee te maken? De Leuvense historica Hilde Verboven brengt een aantal historische personages terug tot leven via www.oorlogsdagboekleuven.be en op Facebook. Daar kan u de persoonlijke belevenissen volgen van een aantal Leuvenaars van verschillende rang en stand: een student, een zakenman, de burgemeester, een zuster, een journalist, een wijnhandelaar … De inhoud is volledig gebaseerd op oorlogsdagboeken, archieven en publicaties van toen. Het project kreeg ook de steun van de stad Leuven en de erfgoedcel.

... en in Antwerpen

Op www.grooteoorlogantwerpen.be kan u de oorlogsbelevenissen volgen van een scholier, een journalist, twee politieagenten en een lid van de burgerwacht uit Antwerpen. Hun getuigenissen zijn gebaseerd op originele dagboekfragmenten en verrijkt met foto's, affiches, processen-verbaal en krantenartikelen. De website is een initiatief van het Felixarchief. 

Beveren blogt

De gemeente Beveren lanceerde op 4 augustus de blog Beveren bezet. Daar kan u de oorlogservaringen volgen van zowel fictieve als historische figuren die in Beveren woonden. De weblog is ook interactief opgevat: als blogvolger kan u dus allerlei vragen stellen aan de personages. De blog is een realisatie van Cultuurcentrum Ter Vesten en het Gemeentearchief Beveren in samenwerking met de schrijfster Karen Dierickx. Voor de samenstelling maakten zij vooral gebruik van dagboeken en correspondentie.

Klaprozen in Meerhout

Wil u weten wat er tijdens de oorlogsjaren van 1914-1918 in Meerhout gebeurde? 'Like' dan de Facebook-pagina van Marie van Stienus. De volgende vier jaar zal zij vertellen hoe zij de oorlog in deze Kempense gemeente beleefde. Marie van Stienus is een fictief personage, maar ook haar verhaal is gebaseerd op originele archiefstukken. De drijvende kracht achter dit project is de werkgroep 'Meerhoutse Klaprozen'.

Al deze projecten zijn mooie voorbeelden van storytelling in de erfgoedsector. Bovendien sluiten ze aan bij een krachtige tendens in de huidige erfgoedwerking rond de Eerste Wereldoorlog: een sterke focus op het dagelijkse leven van de gewone mens. Verhalen en ervaringen van gewone mensen maken deze oorlog nu eenmaal concreter en herkenbaarder voor een hedendaags publiek.

Vanzelfsprekend zijn er de voorbije dagen nog talloze andere publieksgerichte WOI-projecten voorgesteld. Een overzicht vindt u op www.2014-18.be. Ook FARO houdt zoveel mogelijk de vinger aan de pols, via een aparte WOI-pagina.