Rookkaarsen

Kaarsrook. Foto: Morten Graae via Pixabay

Rookkaarsen zijn een giftig bestrijdingsmiddel tegen schimmels (fungicide). Ze werden eerst ontwikkeld voor de landbouw en veeteelt, maar zijn nadien ook in een erfgoedcontext toegepast. De werkzame chemische verbinding imazalil verspreidt zich via rookontwikkeling doorheen de depotruimte en tussen de aanwezige collectiestukken.

Opgelet: de Belgische wetgeving over biociden verbiedt definitief het gebruik van rookkaarsen! 

Erfgoedbeheerders gebruikten dit product vroeger om een ruimte en alle objecten erin te vrijwaren van actieve schimmelgroei. De voorwerpen werden open en bloot neergelegd op rekken waarna de ruimte luchtdicht werd verzegeld. De kaars verspreidde te midden van de ruimte in slechts enkele minuten een witte rook die na ongeveer een dag was neergeslagen op alle oppervlakken. Het effect van dit achtergebleven residu op (erfgoed)materialen is niet gekend. Het moest in elk geval nog eens manueel worden verwijderd.

Producten op basis van imazalil blijven nog vergund in de gewasbescherming, maar kunnen uitsluitend door professionals worden ingezet (binnen een zgn. closed circuit). Rookkaarsen worden niet meer geproduceerd. De werkzame stof wordt nu m.b.v. specifieke apparatuur als een nevel ingezet. 

De toepassing van dit soort producten blijft onderhevig aan snel wisselende regelgeving. Soms zijn (minder schadelijke) alternatieven ontwikkeld. Meer informatie en een laatste stand van zaken is op te vragen bij de fabrikanten zelf of bij de controlerende overheidsinstantie: FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de voedselketen en Leefmilieu.

Een overzicht van de bestrijdingsmethodes tegen insecten vindt u op de pagina Insecticiden.

Rookkaars in werking (oude foto). De rook moet aan zoveel mogelijk oppervlakken kunnen. De ruimte moet volledig gedicht kunnen worden. Foto: Musea en Erfgoed Antwerpen, fotograaf: Annelies De Mey?