‘Onderzoeken’ en ‘participeren’, het zijn twee functies van een cultureel-erfgoedwerking. Wanneer ze samenkomen, spreken we over 'burgerwetenschap'. En laat dat nu net het onderwerp zijn van een netwerkdag over burgerwetenschap en erfgoed, op 12 september 2024 in Lamot Mechelen.

Het programma maken we later bekend, maar noteer deze datum alvast in uw agenda. De netwerkdag is een organisatie van FARO in samenwerking met Scivil -  het Vlaams Kenniscentrum voor Citizen Science, Histories en Africamuseum. 

Of u nu een ervaren rot bent of gewoon eens wil kijken wat de mogelijkheden zijn van burgerwetenschap, op deze dag vindt u volop inspiratie en de nodige informatie. Daarnaast zijn er heel wat mogelijkheden om in contact te komen met (andere) onderzoekers en erfgoedwerkers, via onder andere een posterpresentatie.

Burgerproject 'Kiekjes van de kermis'

Vrijwilligers, publiek of burgers laten participeren in onderzoek, hen mee onderzoeker maken, interessante inzichten verzamelen en in contact komen met verschillende (erfgoed)gemeenschappen: ook de Universiteit Antwerpen ziet de kruisbestuiving tussen onderzoek, immaterieel erfgoed en burgerparticipatie helemaal zitten en lanceerde het project Kiekjes van de kermis.

Het onderzoeksproject Kiekjes van de kermis of Science at the Fair onderzoekt de rol van de kermis bij de verspreiding van informatie over wetenschappelijke en technologische vooruitgang. De kermis wordt door de onderzoekers vanuit verschillende invalshoeken bekeken. Zo analyseren ze het hechte netwerk van foorkramers en brengen ze in kaart wat er vroeger precies op de kermis vertoond werd. 

De jaarlijkse kermis was in de 19e eeuw een belangrijke bron voor kennis en informatie. Vandaag kennen we de kermis vooral omwille van de mechanische attracties. Vroeger was de foor ook dé plek om bij te leren over geneeskunde, aardrijkskunde, geschiedenis en de laatste nieuwe technologieën, zoals bijvoorbeeld fotografie.

“Shows op de grens van magie en populaire wetenschap stonden vaak centraal op het kermisplein. Ze waren opgesteld naast reizende anatomische en etnografische musea, kijkkasten, panorama’s, en rond 1900 ook de cinema”, vertelt onderzoeker Bart Moens.  

Via een oproep op iedereenwetenschapper.be willen de onderzoekers hulp krijgen van burgers. Zo zijn ze op zoek naar foto’s en postkaarten uit privécollecties die de kermis tonen in de jaren 1850-1914. Iedereen kan de beelden uploaden, er wat achtergrondinformatie aan toevoegen en zo het onderzoeksproject actief ondersteunen.