Het project Koffiestories bestudeert en presenteert het koffie-erfgoed in Vlaanderen en Brussel. Samen met diverse partners, uit het erfgoedveld en daarbuiten, zet het in op onderzoek, (digitale) registratie en experiment met participatief documenteren en waarderen van materieel en immaterieel koffie-erfgoed. Publieksgerichte en participatieve acties zoals (rondreizende) expo’s, workshops, dialoogtafels, een publicatie en een Koffie-Festival belichten het koffie-erfgoed vanuit verschillende invalshoeken.

Bij het ontbijt of onderweg: ’s morgens drinken we een tas koffie als start van de dag. Samen met collega’s of vrienden volgt een verkwikkend kopje koffie. Bij visite serveren we koffie met gebak. Het bakje troost sluit het afscheid van een overledene af op de koffietafel. Koffie speelt een onmiskenbare rol in eetculturen in Vlaanderen en Brussel. En niet alleen daar, ook elders: koffie is na water en thee de meest gedronken drank ter wereld.



Via koffie komen mensen samen, koffie verbindt mensen met elkaar, letterlijk en figuurlijk.

Met Koffiestories streven CAG, Plantentuin Meise, het Koninklijk Verbond van Koffiebranders en Cera naar een kwaliteitsvolle cultureel-erfgoedbeleving rond koffie: zowel in de diepte als in de breedte, laagdrempelig en participatief, met aandacht voor duurzaamheid en diversiteit in talloze facetten. Het project informeert zo veel mogelijk mensen over het koffieverleden, over de objecten, botanica, verhalen en tradities, eetgewoonten en rituelen die met koffie verbonden zijn.

Koffiestories brengt het materiële en immateriële koffie-erfgoed van Vlaanderen en Brussel in kaart. Daarbij gaat ook aandacht uit naar het botanische erfgoed. Het onderzoekt, waardeert en presenteert dit op een publieksgerichte manier. Het gaat om erfgoed dat verband houdt met het onderzoeken, telen, verhandelen, verwerken, zetten en drinken van koffie. Te denken valt aan botanisch erfgoed, bedrijfsarchief en erfgoed van koffiebranders en -handelaars, koffiemolens, -blikken en -servies in collecties en bij verzamelaars, maar ook vakmanschap bij het branden en zetten van koffie en de vele tradities waarbij koffie(drinken) een betekenisvolle rol speelt.

Koffiestories toont tegelijk de dynamiek die uitgaat van cultureel erfgoed. Cultureel erfgoed slaagt er immers in te activeren en te inspireren. We brengen collecties met materieel koffie-erfgoed in kaart en registreren ze. Maar informeren evengoed beheerders van collecties over een goed behoud en beheer van hun materiaal. Ook spoort dit project erfgoedliefhebbers aan om zelf op zoek te gaan naar verborgen erfgoedschatten, zoals verdwenen lokale koffiebranderijen of koffiehuizen. Daarom wordt een participatief traject met vrijwilligers opgezet. Erfgoedonderzoek krijgt op die manier de vorm van co-creatie. We bestuderen ook koffietradities: bijvoorbeeld met professionelen en liefhebbers gaan we op zoek naar de wortels van het ambacht van koffiebranden of met zelforganisaties van etnisch-culturele minderheden naar diverse koffietradities. Koffiestories kijkt of en hoe de gemeenschappen die drager zijn van een traditie, hun erfgoed beleven en borgen. Het sensibiliseert indien nodig. Het doet ten slotte het inzicht groeien dat erfgoed een gemeen-schappelijk goed is dat zich overal in de samenleving bevindt en een maatschappelijke rol vervult. Zowel het materiële als het immateriële koffie-erfgoed inspireren immers om, voortbouwend op de kennis en ervaring uit het verleden die via erfgoed wordt ontsloten, er op een bewuste en duurzame manier mee om te springen.



‘Koffiestories’ wil de bewustwording rond de waarde en de rijkdom van koffie-erfgoed bevorderen.