CAMOC, the International Committee for the Collections and Activities of Museums of Cities, komt in Milaan samen onder de vleugels van de 24ste ICOM-conferentie. De ervaring leert dat aanwezig zijn op een CAMOC-conferentie tot goede netwerken leidt met andere stadsmusea op internationaal niveau, snelle communicatie en makkelijke manieren om expertise uit te wisselen.

Deze conferentie heeft als thema ‘Museums and Cultural landscapes’. Dit onderwerp wordt op twee manieren begrepen:

1. In hoeverre moeten musea, waarvan de collectie verbonden is met de geografische locatie waar ze zich bevinden, een rol opnemen om een plek te zijn waar mensen/bewoners diezelfde locatie/stad/plaats kunnen interpreteren?

2. Op welke manier kunnen musea ook oog hebben voor het culturele erfgoed dat hen omringt? 

Mijn presentatie:

MAS is een museum in een superdiverse stad. Door projecten rond stadsparticipatie op te zetten probeert MAS een link te maken met de hedendaagse stad. Enerzijds om het erfgoed van zeer verschillende Antwerpenaren te bewaren, anderzijds om zeer uiteenlopende stadsbewoners te betrekken bij haar werking. Pas als mensen zich in het museum herkennen zullen ze zich betrokken voelen. Dit is een enorme uitdaging voor een museum met een collectie die lang niet zo divers is als de stad die haar omringt. De conferentie Museums and Cultural Landscapes onderzoekt precies dit: Hoe kunnen musea zich verbinden met de diversiteit aan mensen en landschappen waarin ze zich bevinden?

Mijn presentatie heeft als titel ‘Around the Corner, How MAS uses its collections to connect to its diverse cultural landscapes.’ Ik stel het MAS voor en de thematische manier van exposeren. Ik benadruk hoe belangrijk het werken met de stad en stadsparticipatie is voor MAS aan de hand van twee projecten: 1. De winkel om de hoek; of hoe een project met vrijwilligers op drie verschillende manieren zijn resultaten kent in het MAS en in de stad en 2. Het project met Doek vzw; of hoe Antwerps-Afghaanse vrouwen, experts in borduren, een onderdeel worden van het cultureel erfgoed van de stad Antwerpen.

De conferentie. Enkele highlights:

Maandag 4 juli 2016:

CAMOC sessie samen met ICOFOM (International Committee for Museology) en MINOM (International Movement for New Museology) . Door Saena Sadhighian (Frankrijk) wordt aangekaart dat Museum Studies geïsoleerd zijn van Urban Studies. Er is nood aan museumstudies die zich toeleggen op urbane theorieën.

Rainey Tisdale en Linda Norris (USA) praten over ‘the creative cultural landscape’. Een stad als omgeving voor creativiteit. Wat kan de rol zijn van stadsmusea in deze creativiteit? 1. bronnen aanbieden ter inspiratie, inclusief de collecties 2. documenteren van het continue creatieve proces in een stad 3. creatieve vaardigheden bijbrengen 4. werken met burgers om oplossingen te bedenken voor de stad 5. Samenwerken met de stad 6. kruisbestuivingen organiseren tussen mensen en ideeën. Een stadsmuseum weet eigenlijk niets. Het is door samen te werken met mensen uit de stad dat er kennis vergaard wordt.

Dinsdag 5 juli 2016:

CAMOC sessie samen met ICAMT (International Committee for Architecture and Museums) Deze sessie gaat door in MUDEC, Museo delle culture. Massimo Negri (Italie) vraagt zich af ‘What is the place of the museum in a continuous flow of visual, emotional and intellectual experience? In a world with a digital landscape? 

Nicole Van Dijk (Rotterdam) vertelt over het nieuwe Museum Rotterdam. Hoe ze samen met Rotterdammers nieuw erfgoed vindt en opneemt in de collectie. Museum Rotterdam koos ervoor samen te werken met vijf ‘helden’: vijf personages, echte Rotterdammers waarmee het museum vijf thema’s presenteert: 1. Innovatie, 2. Migratie, 3. Duurzaamheid, 4. Zorg, 5. Gender en Transsexualiteit. Omdat deze helden vaak persoonlijke objecten bestempelen als hun erfgoed werkt het museum nu een manier uit om de objecten niet op te nemen in de collectie maar ze te adopteren. Er werd een stempel ontwikkeld en de objecten krijgen deze stempel opgeplakt. Hoe dit zal evolueren is nog onduidelijk. Museum Rotterdam is het adoptieproces aan het uitwerken. 

Rachel Roy van Museum Vancouver stelt de expo ‘All together now: Vancouver Enthusiasts and their Collections’ voor. Een tentoonstelling gebaseerd op etnografisch onderzoek. Wat, waarom en hoe verzamelen mensen? Meer info: http://www.museumofvancouver.ca/exhibitions/exhibit/all-together-now De rest van de namiddag is gevuld met lezingen die veel meer over architectuur gaan doordat collega’s van ICAMT aan het woord komen. Zelf breng ik nog een bezoek aan MUDEC, Museo delle Culture, waar ik zeer onder de indruk raak van de opstelling van de etnografische collectie.

Woensdag 6 juli 2016:

CAMOC Ignite sessions: City Museums, Urban Landscapes, Urban Communities. Zes personen presenteren een project van hun museum. De landen Slovenië, UK, Brazilië, Nigeria, Duitsland, België, Italië, USA, Canada en België komen voorbij. In dit rijtje valt het Myseum of Toronto op. Een nieuw museum dat volledig gebaseerd is op de samenwerking met 150 verschillende organisaties in de stad. Het Myseum heeft geen gebouw maar noemt zich een ‘co-created’ myseum waarbij de stad het museum is. Meer info: http://myseumoftoronto.com/

Woensdag 6 juli 2016: CAMOC sessie samen met ICR (International Committee for Regional Museums). Tiina Merisalo presenteert het Helsinki Museum: een samenvoeging van 5 musea in Helsinki. Slogan van het nieuwe stadsmuseum is ‘Everyone has the opportunity to fall in love with Helsinki’. Zij baseren zich op zeven basisprinicpes: 1. samen creëren, 2. publiek, 3. diversiteit, 4. experiment, 5. motive based customer profile, 6. participatie, 7. straatinterviews. Tiina presenteert de expo ‘Museum of Broken Relations’ als topexpo door de kracht van de verhalen die de objecten met zich meedragen: https://brokenships.com/en .

Sebastian Ulvsgard van de stad Stockholm vertelt over het proces waarbij hij de ontmanteling van de slachterij in de stad volgde. Het museum registreerde het proces, valideert het culturele erfgoed aanwezig en verspreid de kennis. Ik zal hem in contact brengen met Leen Beyers, curator in MAS voor Antwerpen a la Carte.