Missie- en visieteksten verwoorden de kern van de organisatie. Het is dan ook een goed idee om deze uitgangspunten onder de loep te nemen bij de start van een beleidsplanningstraject. Deze blog spitst zich toe op de waarden in missie- en visieteksten. Waarom zou u die opnemen en welke soorten waarden zijn er eigenlijk? Drie inspirerende voorbeelden sluiten dit bericht af.

Waarom waarden?

Missie- en visieteksten zijn visitekaartjes. Als het goed is motiveren ze uw medewerkers om elke dag het beste van zichzelf te geven. Bovendien maken ze aan de buitenwereld duidelijk waarvoor de organisatie staat. In veel gevallen mikken organisaties in deze teksten op een verandering: door hun werking raken meer mensen betrokken bijvoorbeeld, ze vragen maatschappelijke aandacht voor een bepaald thema, of ze inspireren kunstenaars.

Waarden fungeren daarbij als een meetlat: het zijn basiscriteria die de kwaliteit van het werk bepalen. Een organisatie die diversiteit als kernwaarde heeft opgenomen, legt zichzelf daarmee de opdracht op om diversiteit waar te maken, zowel in bijvoorbeeld het educatieve programma, als in het personeelsbeleid of de collectievorming.

Op die manier kan het formuleren van sterke waarden een hefboom zijn om innovatieve ideeën voor uw verdere beleidsplan te ontwikkelen en concrete doelen op deze domeinen te stellen.

Soorten waarden

U kunt vanuit drie verschillende invalshoeken nadenken over de waarden die uw organisatie vorm geven:

• aan welke kwaliteiten moet uw werk steevast beantwoorden? Denk aan waarden als betrouwbaarheid, flexibiliteit, uitdagend. De kernkwaliteiten van Offmann kunnen u inspireren.
• welke meerwaarde biedt u voor de maatschappij? De kunst is hier om de waarde zo concreet mogelijk te maken. Sociale cohesie klinkt nogal vaag: wat bedoelt u precies? Wilt u lokale netwerken uitbouwen? Gaat het om cocreatie? Inspiratie voor dit soort waarden vindt u onder andere in de publicaties Meer dan waard en De waarde van cultuur.
• welk verhaal vertelt uw organisatie? Is dat het verhaal van sociale actie, dan zullen de waarden te maken hebben met communityvorming, empowernment en activisme. Staat de geschiedenis van de schilderkunst centraal, dan hebben de waarden wellicht meer te maken met creativiteit en durf.

En zoals voor veel dingen geldt: less is more. Waarden kiezen voor een beleidsplan is een kwestie van synthetiseren: wat is er nu écht belangrijk? Beter vijf sterke waarden dan twintig.

Drie voorbeelden

Het Victoria and Albert Museum in Londen definieerde een sterke set van vier basiswaarden, die ook in de communicatie een belangrijke rol spelen:

• Generosity: Being accessible, open, welcoming, respectful and collaborative.
• Imagination: Being creative, original, progressive, taking risks.
• Coherence: Being clear, consistent, engaging and articulate, with a unique V&A voice.
• Rigour: Being informed, scholarly, challenging, authoritative and consistent.

Het Rijksmuseum in Amsterdam definieerde vijf kernwaarden. Voor elke communicatieve actie neemt men dit lijstje erbij:

• Authenticiteit
• Kwaliteit
• Persoonlijk
• Innovatie
• Eenvoud

Het Fries museum werkt met deze drie kernwaarden:

• Fries: authentiek, eigenzinnig: als we iets doen, doen we het goed. We doen wat we beloven. We gaan uit van de kracht van traditie en vakmanschap, maar doen het net even anders. We gebruiken heldere taal.
• Betrokken: open, midden in de samenleving: we betrekken onze omgeving bij wat wij doen en vragen input van bezoekers. We zijn gastvrij. Onze organisatie is toegankelijk. We werken samen met andere partijen. We spelen in op de actualiteit. We zijn ook actief buiten het museum op locatie, we zoeken mensen op.
• Dynamisch: levendig: We bieden verrassende inzichten. We prikkelen mensen. We geven ruimte aan vele waarheden en vele schoonheden. We hebben een wisselende programmering. Er is altijd iets te doen in het museum, veel evenementen en activiteiten.

Meer over beleidsplanning?

• Meer lezen over missie en visie? In ons basisrecept beleidsplanning vindt u criteria en een checklist.
• Het FARO-ondersteuningsaanbod in het voorjaar van 2017 kunt u hier bekijken
• We verzamelen continu leestips op een ZEEF pagina

Deze blog is de eerste in een reeks van beleidsplanningsblogs, u vindt deze terug via de tag beleidsplan2017.

Foto: Jonathan Sommereyns