Marktliederen als bron van het dagelijks leven

Talloze erfgoedprojecten over de Eerste Wereldoorlog, het aanbod van lokale volkskundige musea en het werk van heem- en familiekundigen bewijzen het telkens weer: vele erfgoedwerkers hebben belangstelling voor gewone mensen en hun doen en laten. Marktliederen zijn een dankbare bron om dit dagelijks leven onder de aandacht te brengen.

Enkele jaren geleden kwam FARO nog naar buiten met de brochure 'Gemene Geschiedenis'. Daarmee wilden we erfgoedwerkers instrumenten aanreiken om het dagelijks leven van de gewone mens, in al zijn complexiteit en rijkdom, te bestuderen en te evoceren.

Een interessante bron om het dagelijks leven te bestuderen zijn volksliederen, vroeger aan de man gebracht door marktzangers. Deze zangers trokken van dorp tot dorp. Omdat hun broodwinning ervan afhing, speelden zij maar al te graag in op de smaken en vooroordelen van hun publiek. Hun populaire deuntjes geraakten bekend via hun optredens op markten en in cafés. Daar verkochten ze hun teksten op pamfletten en het publiek zong hen na. Zo gingen die liederen vaak een eigen leven leiden.

Grote autoriteit op het vlak van marktliederen is Roger Hessel. Al in de vroege jaren 1970 trok hij met een bandopnemer de West-Vlaamse straten op om de volkse liedjes van de vorige generaties te vereeuwigen. De duizenden liedjes die hij de voorbije vier decennia verzamelde, bundelde hij inmiddels in een aantal publicaties, van 'Het volkslied in West-Vlaanderen' (1980) tot 'Marktliederen over de Grooten Oorlog' (2011). Een aantal West-Vlaamse erfgoedcellen hebben in 2012, samen met de provincie West-Vlaanderen, nog een portret gemaakt van Roger Hessel. Een reportage vindt u op de website van de regionale televisiezender Focus wtv.

Een groot aanbod van volksliederen  kunt u ook terugvinden op www.wreed-en-plezant.be. De website is een privé-initiatief van drie gedreven muzikanten, maar ook erfgoedwerkers kunnen er talloze liederen terugvinden en raadplegen. Misschien vindt u er wel bijkomende inspiratie voor een volgend project over de Eerste Wereldoorlog?

Nog inspiratie nodig?

Zoekt u nog inspiratie voor een project over (het dagelijks leven) tijdens de Eerste Wereldoorlog? Kom dan naar 'De Ontmoeting' op 9 december in Brussel. Op deze studiedag krijgt u ook nog een overzicht van mogelijke Europese subsidies, workshops rond thema’s en insteken waar erfgoedwerkers en onderzoekers elkaar kunnen vinden, versterken en samenwerken. Meer informatie vindt u via deze link.

Gregory Vercauteren
Eerste Wereldoorlog
dagelijks leven; 100 jaar Groote Oorlog
Studiedag