Durven loslaten - verslag van de reflectievoormiddag

Durven loslaten

Op 29 juni 2009 vond er bij FARO een reflectievoormiddag plaats over de cultureel-erfgoedfora. Het Cultureel-erfgoeddecreet omschrijft een cultureel-erfgoedforum als een netwerk van collectiebeherende en andere cultureel-erfgoedorganisaties die dezelfde doelstelling nastreven: verhalen in en over een stad of streek vertellen vanuit een geïntegreerde en integrale werking, met andere woorden door niet allen veel bruggen te bouwen en over te steken, maar als een trapezeartiest de veilige trapeze los te laten en elegant een nieuwe trapeze te grijpen.

Centraal op de reflectievoormiddag stond een kerngedachte van het cultureel-erfgoedforum: de samenwerking tussen cultureel-erfgoedorganisaties. Het publiek kreeg achtereenvolgens drie inspirerende en uitdagende lezingen.

Dr. Marc Jacobs analyseerde de inzichten en de vaststellingen die aanleiding hebben gegeven tot de eerste cultureel-erfgoedconvenants in 2000. Sleutelbegrippen waren toen synergie en complementariteit. Het is opvallend hoe deze concepten, zeker voor de cultureel-erfgoedfora, vandaag nog niets aan hun relevantie en actualiteitswaarde hebben verloren.

De wereldbefaamde onderzoekster Diane Zorich was speciaal voor deze reflectievoormiddag uit de Verenigde Staten overgevlogen. Zij presenteerde de resultaten van haar studie over samenwerking tussen archieven, bibliotheken en musea. Centraal in haar uiteenzetting stonden de vragen: waarom moeten collectiebeherende organisaties hun collecties digitaal ontsluiten? Waarom kunnen zij niet anders dan hiervoor samen te werken? En wat zijn de katalysatoren voor een optimale samenwerking?

Bart De Nil ten slotte ging dieper in op de rol van de archivaris. Hij vertrok van de vaststelling dat de traditionele archivaris vandaag voor pittige uitdagingen staat, zoals de opkomst van het sociale web en het brede erfgoeddenken. Om optimaal op deze uitdagingen te kunnen inspelen, moet de archivaris zijn ‘comfortzone’, zijn vaste en vertrouwde handelwijze, durven loslaten. Zoiets vraagt natuurlijk lef. Bart De Nil maakte de vergelijking met de trapezesprong. Het moeilijkste is niet het zweven door de lucht, wel het loslaten van de trapeze. Elke sprong in het diepe houdt risico’s in, maar is ook verrijkend en meestal simpelweg onvermijdelijk. Om daadwerkelijk te kunnen innoveren is er daarom maar een boodschap: vat moed en spring, durf loslaten …

Download het onderzoek van Diane Zorich en de lijst van publicaties die zij in haar presentatie vermeldde.

Gregory Vercauteren