Britten en homoseksualiteit, het is in het verleden allerminst een gemakkelijke combinatie geweest. In 1895 was er het geruchtmakende proces tegen schrijver en estheet Oscar Wilde. Die werd beschuldigd van ‘gross indecency’ of, letterlijk: ‘zware onzedigheid’. Goed een halve eeuw later werd de Britse oorlogsheld en informaticus avant la lettre Alan Turing van precies hetzelfde beschuldigd en vervolgens veroordeeld. Afgelopen vrijdag oordeelde de Britse minister van Justitie lord Tom McNally dat Turing geen gratie kan krijgen.

Turing was aanvankelijk een staatsheld. Dit getallengenie ontcijferende niet alleen Enigma, de Duitse codetaal voor en tijdens WO II, hij was ook een van de grondleggers grondlegger van de huidige ict-technologie. Turing had wellicht ook een vorm van asperger. Maar Turing was ook homo. Hij werd in 1952 zoals gezegd veroordeeld voor gross indecency. Het hof stelde hem voor het blok. Hij kreeg de keuze: de gevangenis in of een hormonenkuur volgen, die ook bekend staat als 'chemische castratie'. Hij koos voor het tweede. Twee jaar later nam hij echter cyanide in en pleegde zo zelfmoord.

Excuses? Gratie?

In 2009 verontschuldigde toenmalig Brits premier Gordon Brown voor dit onrecht. "We kunnen dit niet ongedaan maken, maar namens de Britse overheid: u verdiende veel beter. Sorry," zei Brown toen. De huidige minister van Justitie lord Tom McNally heeft afgelopen vrijdag officieel geantwoord op de vraag of Turing gratie kan krijgen. Dat zat er niet in. Turing werd indertijd volgens de regels en dus rechtsgeldig veroordeeld voor homoseksualiteit. Gross indecency, zoals homoseksualiteit juridisch werd genoemd, was strafbaar. "Het is tragisch dat Alan Turing veroordeeld werd voor een inbreuk dat nu zowel wreed als absurd aangevoeld wordt. Zeker wanneer men zijn bijdrage in de oorlog in acht neemt. De wet voorzag echter toen vervolging. Het is de gewoonte om te aanvaarden dat zo'n veroordelingen plaatsvonden in plaats van de historische context te willen wijzigen en een onrecht wat niet ongedaan kan worden, ongedaan te maken. Laten we wel ervoor zorgen dat zo'n tijden niet terugkeren", verklaarde lord McNally.

Dit jaar werd overigens uitgeroepen tot het Turingjaar. De wiskundige zou in juni 100 jaar zijn geworden. Zijn naam leeft verder in de Turingtest, die je kan opzoeken op cleverbot.com.

Wil je meer weten over homovervolgingen in het Verenigd Koninkrijk van de fifties? Bekijk dan hieronder de documentaire (in het Engels) 'A Very British Sex Scandal' (2007). Je kan dit fragment ook bekijken met de toegankelijke player.

Afbeeldingen:
Portretten van Turing

Met dank aan ZiZo. Het artikel op deze site is met toestemming overgenomen en lichtjes herwerkt. De originele versie vind je op de website van ZiZo. Meer info over Enigma vind je op Wikipedia.