Max Rooses: Reconstructie van een Verspreid Archief

Max Rooses (1839-1914) was een Vlaams schrijver, kunsthistoricus, eerste conservator van Museum Plantin-Moretus en leider van de Vlaamse Beweging. Hij kan met recht beschouwd worden als een belangrijk historisch figuur binnen de Vlaamse geschiedenis. Vanwege de diverse rollen die Rooses in de maatschappij bekleedde, is zijn archief verspreid over verschillende instellingen. De grootste delen van het archief bevinden zich in het Letterenhuis, Museum Plantin-Moretus, Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen en het Rubenianum. Deze instellingen hebben zich ingezet voor een uniforme en overkoepelende ontsluiting en contextualisering van de verschillende en verspreide delen van Rooses’ archief.

De uitvoering van het project was opgesplitst in verschillende fases, elk gekoppeld aan een standplaats in een ander huis. De eerste fase startte in het Letterenhuis waar zich het grootste en meest complex geordende deel van het archief bevindt. De medewerker startte met een korte introductieperiode waarin vooral werd ingelezen in de figuur Max Rooses. Daarna volgde de fase van archiefverwerking: analyse van de verschillende archiefonderdelen, ordening (indien nodig), registratie, selectie van te digitaliseren stukken, en digitalisering. Dit proces herhaalde zich in de andere collectie-beherende instellingen, achtereenvolgend Museum Plantin-Moretus, Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen, en Rubenianum. Het authority record van Max Rooses, dat als kapstok dient om alle archiefbeschrijvingen te verbinden, werd doorheen het project steeds aangevuld. Aan het einde van het project werd er gezocht naar verschillende manieren om de gedigitaliseerde stukken en opgedane kennis rond het archief maximaal te ontsluiten. Er werden enkele artikelen gepubliceerd, de resultaten werden in een seminar gepresenteerd aan onderzoekers, en er werden verscheidene digitale presentaties/tentoonstellingen voorbereid (Google Arts & Culture, webtentoonstelling op eigen website, collectie.antwerpen.be)

Projectresultaten

Dankzij dit project zijn verspreide archiefstukken van Max Rooses hoogwaardig gedigitaliseerd (in totaal 23.308 beelden) en gekoppeld aan uitgebreide archiefbeschrijvingen. Er zijn grotere lijnen en bewegingen zichtbaar gemaakt rond de figuur van Rooses, waarmee een weg gebaand is voor verder wetenschappelijk onderzoek. De samenwerking tussen de Antwerpse collectie-beherende instellingen is dankzij dit project versterkt. De verschillen in werking die tijdens het project werden bloot gelegd, dienden tot het herdenken van eigen procedures of het uniformiseren ervan. Het Rubenianum wist dankzij het project haar oudste archief volledig digitaal te ontsluiten, waarmee het bovendien een nuttige eerste ervaring opdeed rond het digitaliseren van archiefcollecties. Het gehele traject is in een eindverslag in kaart gebracht en kan als dusdanig ter inspiratie dienen voor instellingen die eveneens gezamenlijk een verspreid archief digitaal in kaart willen brengen.

Partnerorganisaties
  • Letterenhuis
  • Museum Plantin-Moretus
  • Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen
  • Archiefbank Vlaanderen
Leden stuurgroep
  • Isabelle Van Ongeval, stafmedewerker digitale en audiovisuele collectie Letterenhuis
  • Kristof Selleslach, archivaris Museum Plantin-Moretus
  • Inez Bourgeois, archivaris KMSKA
  • Véronique Van de Kerckhof, directeur Rubenianum

Praktische info

Looptijd van
Looptijd tot
Organisatienaam
Rubenianum (Stad Antwerpen)
Contactpersoon
Lieneke Nijkamp
Adres
Kolveniersstraat 20
2000 Antwerpen
Telefoon
03 201 1577 (centrale)
Financieringsbron(nen)

Projectsubsidie 'Inhaalbeweging voor digitale collectieregistratie' van het departement Cultuur, Jeugd en Media van de Vlaamse Gemeenschap.

Andere projecten

A/ Stichting de Bethune De Stichting de Bethune werd in 2004 opgericht door Emmanuel de ...

Met het participatieproject Iedereen speelt ! wil het Speelgoedmuseum Mechelen de Belgische spelcultuur in kaart ...

Begin september 2019 vond in Kyoto de General Conference van ICOM plaats, een driejaarlijkse bijeenkomst ...