Op 22 november 1922 sterft Louise De Hem in haar woning in Vorst. Louise De Hem werd in 1866 in Ieper geboren en zou zich aan het einde van de 19e eeuw ontpoppen tot een populaire kunstenares. In een periode waarin vrouwen uitgesloten werden van het formeel kunstenonderwijs, was dit geen sinecure. Toch slaagde De Hem erin om een carrière als professioneel kunstenaar uit te bouwen, onder meer in Brussel en Parijs. Zo studeerde ze in Parijs bij de Belgische Alfred Stevens en aan de bekende Académie Julian. Bij de burgerij was ze bekend als portrettiste, maar ze maakte evenzeer stillevens en genretaferelen, zoals het sociaal kritische werk Armoede. Ze draaide als vrouw mee in het professionele kunstcircuit van Salons en kunstenaarsverenigingen. De Hem won enkele internationale prijzen, waaronder een gouden medaille in 1904 op het Salon des Artistes Françaises in Parijs en ‘Le Grand Prix’ op de Women’s Exhibition in Londen in 1900.

In schril contrast met deze internationale carrière tijdens haar leven, staat haar relatieve onbekendheid vandaag bij het brede publiek. Nochtans representeert Louise De Hem een belangrijk moment in de Belgische kunstgeschiedenis. Zij veroverde voor zichzelf een positie in het professionele kunstcircuit op een moment dat dit voor vrouwen nog grotendeels was afgesloten. Ze behoort tot de eerste generatie vrouwen die de hoofdzakelijk mannelijke kunstwereld hielp openbreken. Bovendien ijverde ze actief voor meer aandacht voor vrouwelijke kunstenaars, onder meer via de Cercle des Femmes Peintres. Daarnaast zijn haar werken, door de gekozen vormentaal, erg toegankelijk en kunnen ze potentieel een ruim publiek bekoren. De honderdste verjaardag van haar overlijden is dan ook de ideale gelegenheid om haar onder de aandacht te brengen via het organiseren van een internationale oeuvretentoonstelling. 

Het Yper Museum beheert de grootste verzameling van werken van Louise De Hem. We bezitten niet minder dan 90 werken van haar hand, vooral olieverfschilderijen en pastels, maar ook enkele voorstudies. De verzameling ‘De Hem’ is tevens van cruciaal belang voor de geschiedenis van de Ieperse Musea. Na de verwoestingen van WOI is het dankzij de schenking van Hélène Dehem, zus van de overleden kunstenares, dat er een basis wordt gelegd voor een nieuwe, naoorlogse kunstcollectie in Ieper. Deze schenking uit 1927 leidt tot de herinrichting van het Stedelijk Museum in 1929. Op de tentoonstelling tonen we, naast de eigen collectie, ook enkele sleutelwerken van (internationale) bruikleengevers (Kortrijk, Lausanne, Z.-Frankrijk). Deze laatste zijn twee belangrijke werken die sedert hun ontstaan (bijna) nooit meer in Vlaanderen te zien waren.

Daarnaast beogen we met dit project een actualisatie van de historische collectie De Hem. Het Yper Museum is maar wat trots om daarom actueel kunstenaar Edith Dekyndt als allereerste ‘Artist in Residence’ (AiR) van het Yper Museum te mogen verwelkomen. De keuze voor Edith Dekyndt lag voor de hand. Net zoals Louise is ze in Ieper geboren, maar trok ze uit de provinciestad weg om haar opleiding te vervolledigen en een internationale carrière uit te bouwen. Bovendien is ze bij het brede publiek (te) weinig bekend. Door haar een residentie aan te bieden, gekoppeld aan de tentoonstelling over Louise De Hem, krijgt ze zo eindelijk een (solo)plaform in haar geboortestad. We verbinden zo het verleden met het heden: de kunstsector kan vandaag niet begrepen worden zonder naar haar eigen historiek te kijken. We onderzoeken samen met Edith Dekyndt of vrouwen die een kunstcarrière beogen 100 jaar na De Hem nog steeds soortgelijke obstakels tegenkomen.

Educatie en participatie zijn inmiddels vanzelfsprekende sleutelbegrippen in de werking van het Yper Museum. We trekken dit ook in dit project weer door. Leerlingen van de opleiding Beeldende Kunsten van de Ieperse school de Heilige Familie stellen we aan als curatoren voor het onderdeel LOUISE van de tentoonstelling. Als curatoren staan ze mee in voor de inhoudelijke selectie: welke werken van Louise De Hem worden getoond en welke themaverdeling wordt aangehouden? Daarnaast zijn ze verantwoordelijk voor het eigenlijke tentoonstellingsontwerp en de grafische vormgeving. Vanuit het museum voorzien we een intensief educatief traject om de jongeren de nodige tools aan te reiken. Ze krijgen les over de figuur en de werken van Louise De Hem en kunst en cultuur in de 19e  eeuw. Daarnaast plannen we ook enkele uitstappen, onder andere naar het depot en naar andere musea. Ze ervaren zo zelf wat wel en niet werkt bij de opbouw van een oeuvretentoonstelling. De jongeren staan garant voor een fris en jeugdig tentoonstellingsontwerp, afgestemd op de doelgroep. Het museum zal dit traject registreren om op basis hiervan een leidraad te maken voor instellingen die samen met middelbare scholieren een tentoonstelling willen bouwen. Het Yper Museum draagt de opgedane ervaring van dit project, en vorige projecten, over naar de bredere sector.