World Poetry Day als steun voor bedreigde talen

In Vlaanderen en Nederland wordt sinds 2007 einde januari een Gedichtendag georganiseerd als start van de Poëzieweek (dit jaar van 29/1 tot 4/2). Maar mondiaal heeft UNESCO reeds in 1999 de 21e maart geproclameerd tot World Poetry Day.

Een van de hoofddoelen van deze werelddag van de poëzie is het stimuleren van de taalkundige diversiteit op aarde en het bevorderen van de poëtische expressie, met name in de bedreigde talen in de wereld. Het overzicht van de ruim 2.500 bedreigde talen in de wereld is te vinden in de gelijknamige UNESCO-atlas.

In haar bericht naar aanleiding van World Poetry Day 2015 concludeert Irina Bokova, directeur-generaal van UNESCO: “In times of uncertainty and turbulence, perhaps never before have we needed the power of poetry to bring women and men together, to craft new forms of dialogue, to nurture the creativity all societies need today. This is UNESCO’s message on World Poetry Day.

Omdat mijn eigen dialect door UNESCO aangemerkt wordt als een bedreigde taal, probeer ik via één gedicht in het Limburgs ook een kleine bijdrage te leveren aan de doelstellingen van World Poetry Day. Ik koos voor een gedicht in het Maastrichts dialect - dat ook officieel deel uitmaakt van het Limburgs als erkende streektaal – geschreven door Harrie Dister (1912-1984) en bijna een halve eeuw geleden gepubliceerd in Veldeke, jaargang 46, 1971, nr. 2. Hij liet zich voor deze verzen inspireren door het oudste stukje schrijftaal uit ons taalgebied, het penneprobeersel ‘Hebban olla vogala nestas hagunnan, hinase hic anda thu’.

Alle veugelkes höbben al e nèske gebouwd.
't Is wel nog neet zomer, mèh toch...
de kaw die liet nao
en de zon is al dao,
want et vreugjaor, dat zit in de loch!

Alle veugelkes höbben al e nèske gebouwd.
Ao! de veugelkes weiten et zoe good!
Huur et menneke zingk
en et wijfke dat springk,
want et vreugjaor dat zit in et blood!

Noe dink iech aon diech
en diech dinks aon miech
en einzelfde gedachte krijg voot:
et vreugjaor dat zit in de loch, in et blood,
meh mien hertsje dat treurt
en dien herteke rouwt:
alle veugelkes höbben al e nèske gebouwd
behalve diech en iech.

Voor wie het te melig vindt (of het niet begrijpt), voeg ik graag ook een heel hedendaags stukje poëzie toe. Sascha Reunes draagt haar gedicht ‘Contrair meisje’ voor u in een video van Hamid Hajjab. Hopelijk vindt ook u dit minstens even goed als de veugelkes van daarnet. Nieuwsgierig waar jong talent tot dit soort ontplooiing komt? Kijk dan eens naar de website van de vzw Urban Woorden, in 2013 nog gelauwerd met de Vlaamse Cultuuurprijs voor Cultuureducatie

No video provider was found to handle the given URL. See the documentation for more information.
Rob Belemans
UNESCO
bedreigde talen
world poetry day
Evenement