Grieken in Limburg

cover boek 'Grieken in Limburg'

Van de 20 miljoen mensen met de Griekse nationaliteit woont de helft buiten Griekenland. Ook in België is er sinds de gastarbeidersimmigratie van het midden van de vorige eeuw een Griekse gemeenschap aanwezig, die vandaag ongeveer 25.000 mensen telt. Velen van hen, vooral uit de tweede en derde generatie, hebben de Belgische nationaliteit, maar ook zij koesteren elementen van de Griekse cultuur nog steeds als onderdeel van hun culturele identiteit. De Limburgse Grieken en Griekse Limburgers wonen nog grotendeels in de mijnstreek en het Maasland. In een omvangrijk project werd de voorbije jaren werk gemaakt van het optekenen en ontsluiten van de verhalen en herinneringen van de eerste generatie Grieken die naar hier kwam. Dit stuk Limburgse migratiegeschiedenis wordt nu via een tentoonstelling, een boek en een film ontsloten.

Toen de Griekse fotografe en etnologe Maria Dermitzaki zich drie jaar geleden met haar Belgische echtgenoot hier vestigde, werd ze nieuwsgierig naar de geschiedenis van haar landgenoten die hier al ruim een halve eeuw waren. Ze had voordien al een fotoboek gemaakt over haar Kretenzische geboortedorp Potamiès en begon ook in Limburg gesprekken te voeren over de manier waarop landgenoten hier terecht gekomen waren, over hoe de integratie in de lokale bevolking verlopen was en over de herinneringen aan het land van herkomst en de foto’s en objecten waarmee ze levend gehouden werden. Een onvermoed rijke bron werd aangeboord en binnen de Griekse gemeenschappen in Limburg daagde plots het bewustzijn dat deze verhalen en herinneringen – zeker van de eerste generatie -  hoogdringend moeten opgetekend worden als een deel van de collectieve geschiedenis. Want veel dat tot dan beschouwd werd als feiten uit de persoonlijke biografie en enkel individueel relevante herinnering bleek opeens voor vele anderen herkenbaar en elk persoonlijke verhaal gaf aanleiding aan anderen om ook te vertellen, aan te vullen en beter te documenteren.

Het resultaat van dit spontaan over heel de Griekse gemeenschap in Limburg uitgewaaierde erfgoedproject is door Maria en haar echtgenoot Vital Schraenen toonbaar gemaakt via een tentoonstelling die nog tot 11 april te bezoeken is in het stadhuis van Genk. Het bijhorende boek 'Grieken in Limburg' (272 blz. Epo, isbn 978-90-6445-649-7, 28 euro ter plaatse) vertelt voor het eerst de verhalen van Grieken in Limburg en Limburgse Grieken en Limburgers met Griekse roots uit drie generaties via een een dertigtal interviews en is prachtig geïllustreerd met talrijke persoonlijke foto’s en documenten over hun leven hier en hun herinneringen aan Griekenland en hun familie ginds. Het intensieve werkproces om via gesprekken met deze getuigen het project tot stand te brengen, werd door Maria Dermitzaki ook in een film gedocumenteerd. Die wordt op 20 en 21 maart en op 11 april vertoont in Houthalen-Helchteren, Maasmechelen en Genk.

Alle info over het project 'Grieken in Limburg' is te vinden op de website van de erfgoedcel Mijn-Erfgoed.

Rob Belemans
mondelinge geschiedenis
Limburg
Griekse gemeenschap