Nieuwe straatnamen en beelden: ook in uw gemeente?
Standbeelden en straatnamen zijn lang niet altijd zo onschuldig, getuige daarvan de discussies van de afgelopen maanden. Op verschillende plaatsen werden bustes van Leopold II verwijderd, terwijl het debat volop woedde. Ook in het septembernummer van faro | tijdschrift over cultureel erfgoed kon u eerder al een uitgebreid artikel terugvinden over gecontesteerde beelden.
Maar niet alle standbeelden zijn beladen. Wie zich afvraagt of ook de eigen gemeente een beeld bezit in de openbare ruimte dat refereert aan de koloniale geschiedenis van België, kan terecht in een toegankelijke lijst. Matthew Stanard, auteur van het boek The leopard, the lion, and the cock. Colonial memories and monuments in Belgium voegde aan zijn werk een digitale lijst toe van monumenten in België die gelinkt zijn aan de koloniale geschiedenis.
Ook straatnamen werden in zijn lijst opgenomen. Zo is er in Aarschot een Kapitein Gilsonplein, in Antwerpen een Coquilhatstraat en in Blankenberge een Sergeant de Bruynestraat. Hoeilaart heeft dan weer een Leopold II-laan en Veurne een Hanssenslaan. Uit de lijst blijkt ook dat veel gemeenten een herdenkingsplaat, monument of memoriaal huisvesten. Benieuwd of uw gemeente in de lijst voorkomt? Raadpleeg dan de website van de uitgeverij.
Meer vrouw op straat
Dat de meeste straatnamen die naar personen werden vernoemd vooral mannen herdenken, hoeft geen betoog. Daarom ging VRT-journaliste Sofie Lemaire in de Canvasreeks Meer vrouw op straat op zoek naar suggesties voor straatnamen van bijzondere vrouwen uit de geschiedenis. Heel wat gemeenten hadden al plannen voor meer vrouwelijke straatnamen. De campagne heeft de urgentie nogmaals benadrukt.
De resultaten van de actie kunt u beluisteren via een gesprek met Sofie Lemaire in De Wereld Vandaag op Radio 1.
Handreiking voor lokale besturen
Standbeelden en straatnamen op het Groot Onderhoud
Wilt u graag weten hoe u aan de slag kunt met gecontesteerde beelden of meer evenwicht kunt brengen in straatnamen? Sessie 6 op het Groot Onderhoud fileert enkele (internationale) voorbeelden. Onder het motto 'Standbeelden en straatnamen: lokaal erfgoed in het oog van de storm’ bespreken we vervolgens een aantal strategieën die lokale besturen en erfgoedorganisaties kunnen volgen om met dit erfgoed om te gaan.
Lees meer over het Groot Onderhoud 2020:
- Kansen om schotten te doorbreken
- Is het failliet van de blockbustertentoonstelling in zicht? Stel uw vraag op het Groot Onderhoud
- Een 'bovenlokaal cultuurproject' voor erfgoedorganisaties. Wat kan dit betekenen?
- Is engagement het nieuwe participatie?
- Oproep: hoe werkt u samen rond depots, behoud en beheer?
Foto's:
- Monument voor Jozef en Lieven Van de Velde, alias 't Moorken. Citadelpark, Gent. Ontwerp: Louis Jean Mast en Armand Heins. Peter Depoorter via Wikimedia Commons, CC BY-SA 3.0.
- Monument van Lippens and De Bruyne op de zeedijk in Blankenberge (België). Guillaume Charlier via Wikimedia Commons, CC BY-SA 3.0.
- Kapitein Hanssens in het boek van HM Stanley (1885), 'The Congo and the founding of its free state. A story of work and exploration'. Publiek domein, via Wikimedia Commons.
- Irene Spickerplein. Uziel Awret via Wikimedia Commons, CC BY-SA 4.0.
