‘Portret van een dame’ is een schilderij van Edgar Degas dat meer dan 140 jaar oud is. Het maakt deel uit van de collectie van de National Gallery of Victoria in de Australische stad Melbourne. Omdat het met erg dunne verflagen geschilderd is, stelden kunstcritici rond 1920 al vast dat er contourlijnen van een onderliggend portret zichtbaar waren. Tot nu toe waren de traditionele scantechnieken met röntgenstralen niet voldoende om het onderliggend portret in beeld te brengen. Tot nu.

Tot dusver waren enkel vage trekken van een onderliggende tekening zichtbaar. Nu, zoveel jaar later, hebben Australische wetenschappers in Melbourne via de onderzoekstechniek synchrotron het verborgen portret in beeld kunnen brengen. Vermoedelijk zou het verborgen portret het model Emma Dobigny zijn. Zij heeft regelmatig voor de Franse kunstenaar geposeerd. Wie meer wil weten over het onderzoek kan het wetenschappelijk rapport raadplegen via het artikel in Nature.

Synchrotron is een niet-destructieve, snelle, en hoge kwaliteit x-stralen fluorescentie ‘mapping’ techniek. Bij het gebruik van synchrotronbestraling kunnen metalen elementen in de verf van het schilderij in kaart worden gebracht. Deze worden daarna verwerkt door een speciaal ontwikkeld softwaresysteem om zo een gereconstrueerde kleurvoorstelling van het schilderij te produceren. Meer uitleg over de werking van de Australische synchrotronproject kunt u terugvinden op de website Australian Synchrotron. 

In de National Gallery of Victoria in Melbourne, Australia, is er op dit moment een tentoonstelling over de schilder Degas. Meer informatie hierover vindt u op de website van het museum.

(c) Foto: David Thurrowgood, ABC.