Mijn laatste werkdag in Swansea. De eerste afspraak was met David Hastie, directeur van Lowcs International, een kunstenorganisatie die in Swansea het Art across the city festival organiseert. Voor Lowcs was de deelname aan Creative Learning Partnership een ‘game changer’ in de manier waarop de organisatie werkt met de gemeenschap. Door de bijeenkomsten van de Partnership kwam Lowcs in contact met organisaties en mensen die werken in de Community First Areas, en die ze anders nooit hadden ontmoet. Er werden partnerschappen opgezet en er werd gekeken naar de noden van mensen. Dat resulteerde in een leeractiviteit die deelnemers een attest geeft waarmee ze verder kunnen. Concreet organiseerde Lowcs workshops waarbij de mensen leerden hoe ze een korte film moeten maken. Ze leerden een camera te hanteren, hoe ze een storyboard moeten maken, geluid monteren en een film editen. Stuk voor stuk basisvaardigheden die ze later kunnen gebruiken en die zelfvertrouwen geven.

David Hastie onderstreepte de economische meerwaarde van dergelijke projecten. Cultuur- en erfgoedorganisaties kunnen mensen helpen bij het verwerven van basisvaardigheden en hen vervolgens ondersteunen bij het verwerven van een job in de creatieve industrie. Hij vertelde gepassioneerd over het potentieel dat Swansea bezit en de noodzaak van een groot cultureel evenement als motor voor de economische en sociale vooruitgang van de stad.

Terug naar het National Waterfront Museum waar ik werd opgewacht door Ian Smith, een van de curatoren van het museum. Ian enkel bestempelen als curator zou de man oneer aandoen. Hij is iemand waarvan elk museum en archief er tien zou willen hebben. Zijn werk is meer dan zijn passie, het is zijn leven. Net als Debbie Jones is hij opgegroeid in een arbeidersbuurt in Swansea en hij is zowel professioneel als emotioneel vervlochten met zijn stad. Hij nam mij mee naar een schoolmuseum in de lagere school van Wen Waun dat hij heeft opgestart. Eigenlijk is het een gemeenschapsproject rond de geschiedenis van Swansea in een school. Kinderen brengen objecten mee naar de school, leren hoe objecten worden beschreven, bewaard en tentoongesteld,  en leren alles over het archiveren van documenten. Gaandeweg leren ze zo over de geschiedenis van de stad en hun buurt en de verhalen van mensen in de buurt. Er is ook een project met schoolfoto’s, over de verschillende werelddelen waar de kinderen vandaan komen en de kinderen interviewen ook ouderen over hun leven. Het museum heeft gelijkaardige schoolmusea opgestart in verschillende lagere scholen in de stad. Dit is zeker een model waar we in Vlaanderen kunnen van leren en dat we eventueel kunnen overnemen.

Na een lunch met Ian in een gezellige pub ging ik naar mijn laatste vergadering in het Civic Centre, het administratief gebouw van de stad. Daar werd ik opgewacht door Sarah Crawley, hoofd van Poverty and Prevention Service, de dienst verantwoordelijk voor het armoedebeleid van Swansea. De voornaamste uitdaging voor Sarah is om de manier van werken van instellingen en diensten te veranderen. Ervoor zorgen dat de institutionele lijnen, opgelegd door landelijke beleidsmaatregelen en die mensen soms verhinderen om samen te werken, worden weggewerkt. Er zijn een massa uitdagingen en drempels maar dingen veranderen ten goede. Swansea is er beter aan toe dan pakweg een decennium geleden. Toch is er nog heel veel werk aan de winkel. Onderwijs en leren is een essentieel onderdeel van het beleid. Daarbij kan de cultuur- en erfgoedsector helpen, op voorwaarde dat hij zich aanpast aan of beter nog schikt naar de noden en behoeften van mensen in een moeilijke positie. En tegelijk oog heeft voor het binnenhalen van mensen die niet komen uit een hoofdzakelijk hoogopgeleide middenklasse.

Zoals het hoort sluit ik mijn verblijf in Swansea af in een pub, samen met Anthony Richards die veel van zijn tijd heeft opgeofferd om mij zijn stad te laten zien. Ik heb veel gezien én geleerd! Een van de dingen die ik meeneem is de relativiteit van de erfgoedsector in het licht van de problemen die sommige mensen meemaken. De erfgoedsector kan alleen maar het verschil maken in het leven van mensen als hij soms zijn eigen agenda loslaat en zich ten dienste stelt van maatschappelijke noden en behoeften. Hopelijk vind ik luisterende oren in Vlaanderen.

Herlees alle blogberichten uit Swansea