"Museumbezoekers hebben minder kans op dementie"

Gemeentemuseum Melle © FARO

Recent onderzoek van University College London (UCL) legt een verband tussen regelmatig museumbezoek en een lagere kans op het ontwikkelen van dementie. Uit de analyse van de gegevens over tien jaar van een grote groep 52-plussers bleek dat mensen die nooit musea bezochten vaker dementie ontwikkelden.

Een combinatie van positieve factoren

Eenzaamheid wordt al geruime tijd erkend als een risicofactor voor dementie. Het behoeft dan ook geen betoog dat een goed sociaal netwerk en veel sociale interacties heilzaam zijn voor de gezondheid. Bovendien is er ook al heel wat bewijs dat participeren aan culturele activiteiten een goede manier is om sociale interactie te bevorderen.

Uniek aan het onderzoek van UCL is dat het nagaat wat de impact is van een museumbezoek an sich en niet als een proxy voor sociale interactie, d.w.z. een variabele die niet direct relevant is maar wordt gebruikt om iets anders te meten.

Een kritische stem zou kunnen opperen dat een museumbezoek vooral impact heeft voor hoogopgeleide mensen uit de middenklasse die sowieso al veel naar musea gaan. Maar volgens Daisy Fancourt, onderzoekster van UCL, blijven de onderzoeksresultaten ook geldig zelfs als er rekening gehouden werd met andere factoren zoals het onderwijs of de sociaaleconomische situatie van de deelnemers.

De onderzoekers gaan ervan uit dat de reden voor de positieve impact vooral gelegen is in het feit dat culturele activiteiten verschillende factoren die positief zijn voor de gezondheid combineren. Zoals verbeelding, sensorische activering, emoties, cognitieve stimulatie, sociale interactie en soms fysieke activiteit.

Diepgaand denken

In een interview voor ArtsProfessional naar aanleiding van dit onderzoek beschrijft Helen Chatterjee, medeoprichter van de Culture, Health and Wellbeing Alliance, deze onderzoeksresultaten als "echt robuust". Ze herhaalt de vaststelling van Fancourt dat culturele activiteiten zowel cognitieve stimulatie, fysieke activiteit, emotionele betrokkenheid en sociale interactie kunnen combineren. Maar ze voegt er meteen aan toe dat musea uniek zijn in hun vermogen om ze samen te brengen “in a way that stimulated the 'deep level thinking' that is known to have benefits for people living with dementia”.

Chatterjee zegt in dit interview ook dat musea een rijkere ervaring kunnen bieden die vervolgens een meerwaarde kan bieden aan het fundamentele werk dat ergotherapeuten doen bij het helpen van mensen in hun dagelijks leven. Tegelijkertijd is er nog veel meer onderzoek nodig naar de redenen waarom culturele activiteiten een positieve impact hebben op de cognitieve gezondheid.

Een welzijnsperspectief

Wilt u de expertise verwerven om cultureel erfgoed in te zetten om het welzijn van specifieke doelgroepen te verbeteren? Schrijf u dan in voor de internationale Winter School Cultural Heritage & Outreach: a wellbeing perspective die FARO met enkele partners organiseert van maandag 27 januari tot en met vrijdag 31 januari 2020 in Newcastle. Alle informatie en hoe u kunt deelnemen aan dit uniek trainingsprogramma vindt u in de FARO-vormingskalender.

Bron: ArtsProfessional
Foto: Gemeentemuseum Melle © FARO

Bart De Nil
erfgoed en welzijn