Tijdens de FARO-conferentie Erfgoed & Immersieve Storytelling gaf Peter Law, hoofd productie van Flying Object, ons een bevlogen inkijk in hoe een multidisciplinair team erin slaagde om van de tentoonstelling Tate Sensorium een multisensoriële belevenis te maken.

Peter Law ontwikkelde de tentoonstelling Tate Sensorium voor Tate Britain. Tate Sensorium presenteerde de bezoeker een immersieve opstelling met vier schilderijen uit de Tate-collectie. Mensen konden geluiden, geuren, smaken en fysieke vormen beleven die waren geïnspireerd op deze kunstwerken.

Herhalen tot het werkt

In zijn openingskeynote tijdens Erfgoed & Immersieve Storytelling gaf Peter Law ons meer inzicht in hoe een zeer multidisciplinair team de tentoonstelling heeft gemaakt. Zonder precies te weten hoe het eindresultaat er uiteindelijk zou uitzien, werkte het team volgens een iteratief proces waarbij van elk idee onmiddellijk een prototype werd gemaakt. Dat prototype werd telkens weer herhaald, tot het werkte. Ook bij het kiezen van de schilderijen werd er eerst heel wat geëxperimenteerd. Daarbij werd gebruik gemaakt van vaardigheden en kennis uit verschillende domeinen, zoals gameontwerp, marketing, psychologie en performances.

Francis Bacon zien, horen, ruiken en smaken

Om ons een idee te geven van het resultaat gaf Peter Law een overzicht van de multisensoriële ervaring bij het schilderij Figure in a landscape van Francis Bacon uit 1945 (foto). Bezoekers werden in groepjes van drie toegelaten tot een verduisterde ruimte waarin het schilderij hing. Terwijl ze naar het schilderij keken, werden hun zintuigen geprikkeld met:

• smaak: chocolaatjes met een droge vulling (houtskool, cacaostukjes, zout, verbrande sinaasappel);
• geluiden: audiofragmenten van
  • de sfeer in een park
  • een krabbende stof dichtbij
  • mechanisch geluid, piepen en wrijven;
• geur: dierlijk, mestgeur.

Na hun bezoek werd aan de bezoekers gevraagd welk effect deze ervaringen hadden op de manier waarop ze naar het schilderij keken. Enkele antwoorden: “De aandacht verplaatste zich naar heel het schilderij”; “Het maakte de texturen in het schilderij heel levendig, net zoals de texturen in mijn mond”, of: “De zoete sinaasappelsmaak maakte de pop in het schilderij oranje en blauw”.

Breek de regels

Hoewel Tate Sensorium een grote en dure productie was, is Peter Law ervan overtuigd dat een multisensoriële immersieve beleving niet duur of ingewikkeld hoeft te zijn. Want ook met weinig middelen is het mogelijk om snelle zintuigelijke ervaringen te creëren. Het komt er vooral op aan om binnen de context van een museum met de zintuigen te spelen. Dat kan bijvoorbeeld al door het licht en de temperatuur aan te passen. Zijn voornaamste tip: zoek uit wat de regels en mores van een museum zijn ... en breek ze vervolgens open.

Foto: (c) Flying Object