In 2013 lanceerden Anne Poiret en Florence Martin-Kessler hun documentaire State Builders: the making of South Sudan. Een relaas over hoe in 2011 Zuid-Soedan als toen jongste land ter wereld uit het niets door de Verenigde Naties en de internationale gemeenschap werd opgebouwd. Een van de fragmenten uit de documentaire die ik mij nog goed herinner, was het beeld van wat het nationaal archief moest worden: een kaduke tent in het zand waarin cultureel erfgoed werd verzameld.

Een nog frappanter beeld was dat van enkele Scandinavische archivarissen die aan de Zuid-Soedanezen kwamen uitleggen aan welke standaarden een state-of-the-artarchiefdepot moest voldoen. U kan het ongeloof op de Zuid-Soedanese gezichten wel voorstellen, in een nieuw land dat alle moeite had om zelfs de meest essentiële basisbehoeften uit de grond te stampen.

Eind 2013 brak een burgeroorlog uit waardoor alle internationale plannen om het cultureel erfgoed van Zuid-Soedan te redden, letterlijk in de kiem werden gesmoord. Toch bleven de archivarissen, folkloristen en curatoren in Zuid-Soedan vechten om hun geschiedenis te bewaren. Tegelijk was het hun manier om de burgeroorlog te stoppen. Op de website van National Geographic kan u in een prachtige long read hun verhaal lezen. Iets wat u zeker eens moet doen.

Foto: In een scheepscontainer achter het Ministerie van Cultuur, Jeugd en Sport staat James Lujang tussen ongesorteerde archiefdocumenten. Ooit zal dit het nationaal archief van Zuid-Soedan worden.