Op 1 juni gaat Leen van Dijck, directeur van het Letterenhuis in Antwerpen, met pensioen. De cultureel-erfgoedsector in Vlaanderen en Brussel neemt daarmee afscheid van een gedreven en iconische figuur.

Een huis voor literair erfgoed

Leen startte haar carrière in juni 1979 bij het Archief en Museum voor het Vlaamse Cultuurleven, kortweg AMVC, met een brieveneditieproject rond het tijdschrift Van Nu & Straks. Na een reeks van korte projecten en werkonderbrekingen werd Leen op 1 oktober 1989 benoemd tot adjunct-conservator van het AMVC.

Na een reorganisatie bij de culturele stadsinstellingen werd het AMVC in 1998 een aparte instelling en kreeg Leen de titel van conservator. Enige jaren later werd ze directeur. Dit was ook de periode waarin het AMVC besliste zich te concentreren op literatuur, wat leidde tot de omdoping naar het Letterenhuis. Sinds januari 2004 is het Letterenhuis door de Vlaamse overheid erkend als het literaire archief van en voor Vlaanderen.

De hand van Leen

Onder leiding van Leen werd het Letterenhuis een begrip in Vlaanderen en ver daarbuiten. Het is een huis van vertrouwen voor het literaire veld waardoor de collectie exponentieel aangroeide. Enkele namen uit de lange lijst van archiefvormers: Ward Ruyslinck, Hugo Raes, Ivo Michiels, Paul de Wispelaere, Herman de Coninck, Ons Erfdeel en Standaard Uitgeverij. En als het echt nodig was slaagde Leen erin sponsors te overtuigen om te investeren in de verwerving van belangrijke archieven, zoals die van Louis Paul Boon, Willem Elsschot, Jef Geeraerts en recent Hugo Claus.

De kroon op het werk van Leen kwam in 2010 met de Vlaamse Cultuurprijs voor cultureel erfgoed. Uit het juryrapport: “Een deskundige ploeg onder de gedreven leiding van Leen van Dijck maakte van het Letterenhuis een toonaangevende speler in het veld van het cultureel erfgoed”.

Laudatio voor Leen

Ik zou tot slot nog een lange paragraaf kunnen wijden aan Leens engagement in verschillende culturele organisaties en aan de onderscheidingen die ze het laatste decennium terecht mocht ontvangen. Voor mij persoonlijk ligt het belang van Leens legacy als directeur van het Letterenhuis evenwel in een ogenschijnlijk kleine, maar maatschappelijk zeer belangrijke beslissing.

Gedurende twee jaar verleende Leen, met de overtuiging en het enthousiasme die haar eigen zijn, de medewerking van het Letterenhuis aan een klein piloottraject waarin psychisch kwetsbare mensen door middel van creatieve sessies worden geholpen bij hun herstel. Hiermee zette ze het Letterenhuis op de kaart als pionier in het bouwen van duurzame bruggen tussen de archiefsector en de geestelijke gezondheidszorg.

Het opnemen van een grotere sociale rol door mee te werken aan de brede zorg voor kwetsbare personen in Antwerpen, is voor een archiefinstelling niet vanzelfsprekend en vergt enige moed. Maar ik ben ervan overtuigd dat het Letterenhuis hierdoor in de nabije toekomst zal evolueren naar een unieke en stimulerende plek waar iedereen inspiratie en verhalen kan vinden.

Leestip

In faro | tijdschrift over cultureel erfgoed verschijnt binnenkort (editie juni 2018) een afscheidsinterview met Leen Van Dijck. Hou dus deze website in de gaten!