De stripreeks Jommeke telt intussen 256 album, en het einde is nog lang niet in zicht! Van Kinderen baas over Purperen pillen tot Kaas met gaatjes: velen schopten het tot onverslijtbare klassiekers en behoren tot het collectieve geheugen van jong en oud. De twintig allerbeste Jommekes worden nu heruitgebracht in een luxueuze collectie.  Mooi extraatje: in elk album zit een exclusieve ex libris met een tekening van een Vlaamse striptekenaar die Jommekes universum een eigen toets geeft. Bijten de spits af van deze nieuwe collectie: Jacht op een voetbal, het allereerste Jommekesalbum, en De koningin van Onderland, door velen ‘verketterd’ als de ultieme Jommeke.

Zieltjes winnen en het veto van Marc Sleen

1959: Jommeke, het jongetje met het strooien dakje, is al enkele jaren met zijn voorbeeldige gedrag in het Parochieblad zieltjes aan het winnen. Maar hij blijkt voor meer weggelegd. Nys beoogde een familiestrip die jong en oud zou aanspreken, maar het was Marc Sleen die roet in het eten gooide. Zijn Nero werd immers ook voorgepubliceerd in Het Volk en appelleerde op eenzelfde publiek. Na diens veto besloot Nys van Jommeke een kinderstrip te maken, waardoor de reeks voor het volwassen publiek aan geloofwaardigheid inboette.

Wie die eerste albums leest, merkt dat meteen. De koningin van Onderland was bijvoorbeeld een van de albums die verscheen voor Nys zwichtte voor Sleens aanhoudende eis. Een leger kinderen wordt er gevangengezet door een wrede koningin, die ook al eerder opdook in een reeks van Nys onder de naam Zagoga Kwist. Menige kleine lezer die er indertijd slapeloze nachten aan overhield. Het zijn voornoemde albums die nu, samen met Purperen pillen, als Jommeke-de-luxe worden uitgegeven.

Voorbeeldig, voorbeeldiger, voorbeeldigst

Jommeke was duidelijk een product dat getuigde van de (verzuilde) tijd waarin het tot stand kwam. Zo beantwoordden de protagonist en zijn entourage helemaal aan de voorbeeldfunctie waartoe hun auteur hen in ‘t Parochieblad  had voorbestemd. Zo helpt Jommeke geregeld de pastoor van Zonnedorp (onder andere bij diens strijd tegen degenen die voor het luiden de kerk uitgaan – Jommeke haalt een leeuw van stal), of gaat hij een lekker kopje koffie drinken bij Juffrouw Begonia in het begijnhof…

Naast Jommeke tekende Nys overigens een aantal realistische biografische strips, over het voorbeeldige leven van heiligen en (door God geïnspireerde) kunstenaars, zoals Pius X, van volksjongen tot paus, De Grote Zwartrok, Berten Rodenbach en Edward Poppe. Het schone avontuur van een bakkersjongen en De wonderbare jeugd van Pieter Breughel. Anders dan bij zijn collega Hergé en diens Kuifje blijft Jommeke ook na Nys’ dood voortbestaan en nieuwe avonturen beleven. Nys liet echter testamentair vastleggen dat “geen geweld, geen wapens, geen seks en geen drugs” mochten opgevoerd worden.

Afbeeldingen:
Covers en ex-librissen van oude en nieuwe versies van Jommeke (c) Ballon Media