De 16e editie van Erfgoeddag vandaag was een succes. Overal in Vlaanderen bloeit de belangstelling voor cultureel erfgoed. Zo deden 529 cultureel-erfgoedinstellingen zoals musea, archieven, erfgoedbibliotheken, heem- en geschiedkundige kringen in 263 gemeenten mee. In totaal waren er 700 gratis activiteiten zoals tentoonstellingen, bezoeken achter de schermen en depots, rondleidingen, zoektochten, demonstraties, workshops, filmvoorstellingen ... Er werden naar schatting zo’n 210.000 bezoekers geregistreerd.

Erfgoeddag doet anders kijken

Net zoals elk jaar zet Erfgoeddag in op een thema en deze editie was de rode draad binnen de 700 gratis activiteiten Rituelen. Diverse organisaties maakten een toegankelijke vertaalslag van cultureel erfgoed naar het begrip rituelen. Dankzij de thema’s opgehangen aan Erfgoeddag kan ons roerend en immaterieel cultureel erfgoed iedere keer weer anders geïnterpreteerd én ingekleurd worden. Erfgoeddag geeft organisaties immers de kans om te experimenteren maar het publiek krijgt de mogelijkheid om een locatie, het verhaal achter objecten of tradities ieder jaar weer op een andere manier te beleven.

Deze Erfgoeddageditie kregen mensen met een kwetsbare achtergrond een actieve rol want iedereen heeft het recht om bij te dragen en deel te nemen aan cultuur. Via Erfgoeddag wilden FARO en Cera inzetten op solidariteit door heel concreet mensen in kwetsbare situaties en de erfgoedsector dichter bij elkaar te brengen. Erfgoeddag is daarvoor de ideale hefboom. Deelnemer Zebrapad Veurne: “De stad Veurne toonde op Erfgoeddag een film over het thema rituelen waarin universele gelijkenissen en verschillen tussen mensen werden getoond. Vijf thema’s kwamen aan bod: geboorte, puberteit, huwelijk, ouder worden en sterven. Vijf West-Vlamingen en vijf vluchtelingen uit Koksijde en Veurne gingen met elkaar in dialoog. Dat bracht ontroerende momenten, maar ook harde confrontaties.”

In 2017 is het Erfgoeddagthema Zorg. Dit is dé uitgelezen kans voor de zorg- en de cultureel-erfgoedsector om elkaar te versterken. Deze kruisbestuivingen zullen ongetwijfeld boeiende en vernieuwende Erfgoeddagactiviteiten opleveren, zorg dus dat je er volgend jaar zeker bij bent.

Minister Sven Gatz, minister van Cultuur, Jeugd, Media en Brussel,: “Vandaag heb ik ’s morgens in Laken de Erfgoeddag-activiteit van Epitaaf vzw bezocht. Vandaag staan niet de gebouwen of grafmonumenten centraal, want dat is onroerend erfgoed. We focussen met Erfgoeddag veel meer op mensen en voorwerpen, op bewegend erfgoed. Er is veel medeleven op de begraaf- en strooiplaats. Groot verdriet, troost en verwerking liggen dicht bij elkaar. Precies daarover gaan rituelen: niet alleen levend erfgoed maar erfgoed dat middenin het leven staat. Dat heb ik ook vastgesteld in het Archief en Museum van het Vlaams Leven te Brussel. Het vuur van de erfgoedwerkers flakkerde vandaag overal in Vlaanderen op.”

Fotowedstrijd

Met haar inzending is Sylvia Konior de absolute winnaar van de fotowedstrijd #mijnritueel: “Bidden voor het slapen gaan. Alles in teken van de god en de man.” Juryleden en fotografen Lieve Blancquaert en Artur Eranosian zijn beiden overtuigd over de foto. Lieve Blancquaert: “Het is een zeldzaam beeld van Vlaanderen en haar rituelen en de foto doet denken aan mijn grootmoeder met de rozenkrans. Ik ben er zeker van dat dit ritueel ook vandaag nog overeind blijft. Fotografisch is het beeld heel sterk en mooi in evenwicht.” En ook fotograaf Artur Eranosian koos voor deze foto: “Dit is een bijzonder sterk beeld qua compositie. Door de symmetrie krijg je haast een cinematografisch gevoel. Maar ook emotioneel springt het eruit want je blijft er lang naar kijken want er valt veel te ontdekken. Door voor zwart wit te kiezen krijgt het iets tijdloos. Zeer knap werk Sylvia!”

Erfgoeddag 2017 en 2018

Erfgoeddag 2017 vindt plaats op zondag 23 april 2017 met als thema Zorg. Dit is dé uitgelezen kans voor de cultureel-erfgoed- en de zorgsector om elkaar te versterken. En in het verkiezingsjaar 2018 vindt het evenement plaats op zondag 22 april, met als thema Kies voor erfgoed. Meer informatie over deze twee nieuwe thema’s vindt u weldra op www.erfgoeddag.be.

Erfgoeddag is een initiatief van FARO. Vlaams steunpunt voor cultureel erfgoed vzw, in samenwerking met de erfgoedgemeenschappen in Vlaanderen en Brussel, en krijgt de steun van de Vlaamse overheid.

Foto: 3D-LABO © Stad Oostende dienst cultuur en mu-zee-um vzw