Rotterdam 2: Communities houden van verhalen

Niets zo boeiend als een goed verhaal! Gedreven vertellers wekken inspirerende beelden op, slepen de luisteraars emotioneel mee en zorgen voor een pakkend betoog. In een fragmentarische wereld als de onze laten ze de rode draden weer even zien. En ze leggen verbanden: tussen zij en wij of tussen heden en verleden. Ook musea treden steeds meer op als verhalenvertellers en verhalenverzamelaars. Tijdens de conferentie Museums and communities in Rotterdam kwamen verhalen dan ook in alle soorten en maken aan bod. Een paar notities:

  • Dorus Hoebink (Erasmusuniversiteit Rotterdam) bestudeert welk 'script' er schuilgaat achter drie soorten musea: automusea, SF-musea en musea aangaande het communisme/fascisme in het voormalige Oostblok. Het verhaal dat de tentoonstellingsmaker wil brengen, weegt in sommige gevallen wel heel radicaal door op de presentatie van de objecten. Reconstructies en decors worden bijvoorbeeld  ingezet om de beleving van de bezoeker te versterken en hem of haar emotioneel te betrekken.
  • Musea verzamelen ook actief verhalen. Zo rijdt het Red Star Line Museum rond met een verhalenbus, om zo op een laagdrempelige manier getuigenissen te verzamelen. Ook is het de bedoeling dat bezoekers aan het einde van de tentoonstelling sporen kunnen nalaten.
  • Fictieve verhalen kunnen ook een inspiratiebron zijn. Dat bleek althans uit de veel gesmaakte presentatie van Stijn Reijnders( Erasmusuniversiteit Rotterdam) over het fenomeen van mediatoerisme. Fans van Morse, Baantjer, Dracula of The Killing reizen hun fictieve helden achterna. Ze willen ter plaatse hun band met het verhaal verdiepen en er zelf een beetje deel van uitmaken. Deze 'lieux d’imagination' slaan een brug tussen realiteit en fictie en maken het verhaal tastbaar. De vraag is hoe erfgoedorganisaties daarop in kunnen spelen. Orhan Pamuk heeft met zijn Museum van de onschuld zijn eerder verschenen roman alvast tastbare vorm gegeven.

 

Jacqueline van Leeuwen