Onbekend maar daarom niet onbemind: toch zijn de ontwerpers van meubels, tafelgerei, behangpapier, en vele andere populaire gebruiksvoorwerpen meestal niet gekend bij het brede publiek. Nochtans maken deze doordeweekse objecten deel uit van ons cultureel erfgoed en zijn ze onze zorg en aandacht meer dan waard.

Vormgevingsarchieven en -collecties documenteren hun geschiedenis, van ontwerp en productie tot distributie en gebruik. In het project Vormgevingserfgoed gaat het Centrum Vlaamse Architectuurarchieven (CVAa) aan de slag met dit heel bijzondere stukje cultureel erfgoed.

Zowel de kleinschalige ambachtelijke praktijk als industriële vormgeving krijgen aandacht in een hele reeks acties. Een overzicht.

Lezen ...

Op 29 september verschijnt de archievengids Vormgevingserfgoed in Vlaanderen na 1945. Deze gids, met meer dan tweehonderd archiefbeschrijvingen van ontwerpers, producenten, overheden, opleidingen en winkels, is een instrument voor onderzoekers, erfgoedmedewerkers en liefhebbers en biedt voor het eerst een overzicht van publiek toegankelijke archieven en collecties over vormgeving. Vijf essays van Eva Van Regenmortel, Fredie Floré, Katarina Serulus, Ko Goubert en Irene Amanti Lund maken het boek compleet.

Eerder al publiceerde het CVAa 'Bouwstenen voor de archivering van het digitaal archief Maarten Van Severen', een rapport over de heel eigen expertise die vereist is bij het bewaren van digitale documenten van ontwerpers. Het nam daarvoor het digitale archief van Maarten Van Severen als casestudy en toetste dit af aan internationale literatuur en best practices. De bevindingen van het onderzoek worden samengebundeld in een voorstel van workflow dat als leidraad kan worden genomen voor de verwerking van digitale architectuur- en vormgevingsarchieven.

... kijken ...

Ook voor vormgevers is het internet een grote inspiratiebank. Wie de visuele rijkdom van vormgevingsarchieven wil ontdekken, kan daarvoor terecht op designerfgoed.be. Op deze website verzamelt het CVAa tekeningen, foto's, affiches, brochures ...  bewaard in publieke instellingen.

... en ontdekken

In de reeds bestaande Databank Architectuurarchieven kregen records van personen, organisaties en archieven die met vormgeving te maken hebben alle het trefwoord 'vormgeving' mee. Alles samen goed voor zo'n 2.300 online records, met een schat aan informatie over personen, organisaties, archieven, publicaties en gebeurtenissen.

Daarnaast begeleidde het CVAa de voorbije jaren achter de schermen ook heel wat vormgevers, erfgenamen en bewaarinstellingen bij het beheren of overdragen van vormgevingsarchief. De archieven werden overgedragen aan publieke archiefinstellingen, waar ze voortaan geraadpleegd kunnen worden door onderzoekers en geïnteresseerden.

Wie meer wil weten over het project Vormgevingserfgoed vindt alle informatie op de website van het CVAa. Op deze website vindt u bovendien ook een uitgebreid overzicht van de verschillende projectacties, met links naar de diverse databanken.

Oproep!

In het kader van het project werden en worden ook een aantal lezingen, workshops en studiedagen georganiseerd. Het CVAa wijst ook op verwante initiatieven van andere organisaties, zoals de Studiedag Historisch Interieur en Ontwerp, waarvoor net een nieuwe call for papers gelanceerd werd. De studiedag vindt plaats 27 april 2017 in Gent. De focus ligt op onderzoek gevoerd in en/of over de geschiedenis van interieur en design in België / de Lage Landen. Meer informatie over deze call for papers vindt u hier.

Illustratie: Archief Van Den Berghe-Pauvers, Stad  Gent, De Zwarte Doos, Stadsarchief