STUDIEREIS DUITSE PRENTENKABINETTEN

De leerperiode in het buitenland in kader van het residentiebeleid van Kunsten en Erfgoed door Virginie D’haene en Evelien de Wilde bestond uit een bezoek aan verschillende prentenkabinetten en musea in Duitsland van 19 oktober tot 3 november 2013. Op het programma stonden respectievelijk de volgende locaties: Städel Museum Frankfurt (19/10-21/10), Hessisches Landesmuseum Darmstadt (21/10-22/10), Klassik Stiftung Weimar (22/10-24/10), Staatliche Kunstsammlungen Dresden (24/10-28/10), Museum der bildenden Künsten Leipzig (28/10-29/10) en Staatliche Museen Berlijn (29/10-03/11). Het doel van deze bezoeken was tweeledig: enerzijds het bezichtigen en consulteren van kunstwerken die relevant zijn voor het onderzoek van Virginie en Evelien (zie §1 & § 2), en anderzijds het kennismaken met en bespreken van de praktische organisatie van bovengenoemde prentenkabinetten (zie § 3).

§1. Onderzoek door Virginie D’haene

Virginie D'haene, verbonden aan het Vlaamse onderzoekscentrum voor de kunst uit de Bourgondische Nederlanden, maakt een doctoraatsstudie over chiaroscurotekeningen in de Nederlanden in de 15de een 16de eeuw. Deze doctoraatsstudie is tevens gelinkt aan twee tentoonstellingen die momenteel worden voorbereid in het Groeningemuseum, namelijk over de erfenis van Hugo van der Goes, en over vroege landschapstekeningen in de Nederlanden. In kader van deze projecten was het bezichtigen van kunstwerken (schilderijen en tekeningen) in situ van primordiaal belang omwille van het maken van visuele observaties die bijdragen aan de inhoud van haar onderzoek, en het leren kennen van nieuwe, relevante kunstwerken.

§2. Onderzoek door Evelien

Evelien de Wilde, eveneens werkzaam bij het Vlaamse onderzoekscentrum voor de kunst uit de Bourgondische Nederlanden, doet onderzoek naar 15de-eeuwse prenten uit de Nederlanden. Dit onderzoek wordt uitgevoerd ter voorbereiding op een tentoonstelling over het onderwerp. De tentoonstelling zal een kunsthistorische aanvulling zijn op een boekhistorische expositie over de in Brugge werkzame Franse boekdrukker Colard Mansion: een pionier van de boekdrukkunst in de Nederlanden. In verband met deze tentoonstelling wordt onderzoek uitgevoerd naar de contemporaine prentproductie in Noord-Europa, met name in de Zuidelijke Nederlanden en in het bijzonder in en rond de stad Brugge. Aangezien Mansion één van de eerste boekdrukkers is geweest die gravures in een publicatie opnam, ligt de nadruk in eerste instantie vooral op gravures.
Vanwege dit onderzoek is het van belang om het bezit van prenten uit de Nederlanden in Duitse instellingen in kaart te brengen, om stilistische analyses van de prenten te maken, en om unieke aspecten als beschadigingen, toevoegingen en drukfouten te signaleren.

§3. Kennismaking interne organisatie prentenkabinetten

Naast de genoemde onderzoeks- en tentoonstellingsprojecten zijn Virginie en Evelien ook verantwoordelijk voor de inventarisatie en registratie van de prenten en de tekeningen uit de collectie, waarmee twee jaren geleden gestart werd. Evelien en Virginie staan eveneens in voor het coördineren van een optimale bewaring en ontsluiting van de werken op papier. Het tweede doel van de leerperiode in Duitsland was ervaring op te doen en inzicht te verwerven in de dagelijkse organisatie, het behoud en beheer en de ontsluiting van enkele vooraanstaande prentenkabinetten in Duitsland met internationale uitstraling.