Met een korte conferentie werd op 23 maart 2015 Beelden voor de Toekomst afgesloten. Daarmee komt een einde aan een van de grootste digitalisatieprojecten van audiovisueel erfgoed tot nu toe: 90.000 uur video, 20.000 uur film, 100.000 uur audio en 2,5 miljoen foto’s van Beeld en Geluid, EYE Filmmuseum, Nationaal Archief en Kennisland werden in zeven jaar gedigitaliseerd.

De miljoeneninvestering in 'Beelden voor de Toekomst' heeft ertoe bijgedragen dat een groot deel van de Nederlandse geschiedenis, in beeld en geluid, gedigitaliseerd is. Het materiaal gaat terug tot ver in de vorige eeuw. Het gaat om de vroegste Nederlandse radio, cinema, fotografie, en de televisie-uitzendingen uit de tweede helft van de 20ste eeuw.

Gezien de slechte staat en kwetsbaarheid van veel analoog materiaal restte er nog maar weinig tijd om te digitaliseren. De kennis van oude audiovisuele formaten en faciliteiten om de dragers te kunnen afspelen, zouden over een aantal jaar bovendien niet meer beschikbaar of veel te duur zijn. Het gedigitaliseerde materiaal kan zo hergebruikt worden in talloze toepassingen, van lesmateriaal en Wikipedia tot apps en diensten voor de creatieve industrie.

Maar het digitaliseringswerk van audiovisueel archiefmateriaal in Nederland is nog lang niet klaar. Zo tweette Nederlands bekendste mediahistoricus Huub Wijfjes n.a.v. de afronding van dit digitaliseringsproject: “450.000 uur audiovisuele geschiedenis gered. Nog minimaal 450.000 uur te gaan …” Of Huub Wijfjes’ inschatting klopt, is moeilijk na te gaan, maar het staat vast dat er bij kleinere cultureel-erfgoedinstellingen nog tienduizenden uren op digitalisering liggen te wachten.

Onschatbare knowhow

Het belang van dit project is niet te onderschatten. Beeld en Geluid, EYE, het Nationaal Archief en Kennisland hebben zichzelf uitgebouwd tot wereldspelers in hun vakgebied. Tientallen innovatieve toepassingen die gebruik maken van het materiaal zijn gebouwd, honderden onderzoekers uit de innovatiesector zijn ermee aan de slag gegaan. Op die manier zijn die tienduizenden uren beeld- en geluidsmateriaal zeker een vruchtbare grondlaag geweest voor de kennissamenleving.

Ondertussen zijn in Frankrijk, de Verenigde Staten en het Midden-Oosten digitaliseringsprojecten gestart die qua aantallen dragers nog groter zijn dan Beelden voor de Toekomst. Maar de wereld is naar Nederland getrokken om lessen te trekken en de markt van de audiovisuele digitalisering is opengebroken. Dichter bij huis hebben ook spelers als VIAA kunnen delen in de kennis, inzichten en ervaringen die zijn opgedaan door onze Noorderburen dankzij ‘Beelden voor de toekomst’.

Het eindrapport van Beelden voor de Toekomst is digitaal beschikbaar.

Bron: VIAA

Illustratie: Icon made by Freepik