2015 en 2016 worden harde en moeilijke jaren voor de cultureel-erfgoedsector in Vlaanderen en voor FARO. In opdracht van de Vlaamse regering Bourgeois I voert de minister van Cultuur, Media, Jeugd en Brussel een besparing door in de culturele sector van gemiddeld 5%. Voor de sector cultureel erfgoed beloopt de inspanning voor erfgoedinstellingen met een collectie, zoals archieven en landelijke musea, 4%; voor de organisaties zonder collectie, zoals expertisecentra, 5%. Voor erfgoedconvenants met provincies en intergemeentelijke samenwerkingsverbanden zal die 10% bedragen, net zoals voor de vijf Kunststeden met beleidsprioriteiten. Van de steunpunten (zoals FARO) wordt een inspanning gevraagd van niet minder dan 20%, gespreid over de huidige en vorige legislatuur.

In de vorige legislatuur moest  FARO in 2010 en 2011 al 12,5% (12,62% om precies te zijn), of 228.000 euro inleveren. Ook Erfgoeddag leverde in die periode 25.000 euro in. Daar komen dan nog de cumulatieve ‘desindexaties’ bovenop van 2013, 2014 en ongetwijfeld ook 2015, terwijl de loonkosten in de praktijk blijven stijgen. Voor 2015 bedraagt de bijkomende besparing 7,5%, dat wil zeggen minstens 139.000 euro. In het totaal leverde FARO de voorbije vijf jaar dus pakweg 400.000 euro in op de werkingssubsidies. Het hoeft dan ook niet te verbazen dat het aantal medewerkers afnam van ca. 26 VTE in 2009 naar ca. 20 VTE eind 2014. We zullen door de recente besparing het personeelsbestand (mensen met waardevolle expertise dus) verder moeten inkrimpen met ca. 1,5 VTE.

Daarnaast moet ca. 20% bespaard worden op de vaste kosten voor de infrastructuur en op de werkingsmiddelen. Meer bepaald voor Erfgoeddag betekent dit onder andere  dat de programmabrochure van 2015 niet langer gedrukt kan worden. Het volledige programma zal bijgevolg enkel nog digitaal verspreid worden. Daarnaast wordt ook gesneden in de verspreiding van (gratis) promotiematerialen. De deelnemers van Erfgoeddag worden hiervan zo snel mogelijk op de hoogte gebracht.

Uiteraard gaan we op zoek naar nieuwe inkomsten. Dat deden we al jaren, maar we voelen zoals vele anderen de negatieve impact van de crisis op de bereidwilligheid van sponsors om nog (cash) ondersteuning te geven: ook die middelen nemen dus af.

Ondanks deze nieuwe besparingsgolf en de aanhoudende desinvestering in het cultureel-erfgoed(net)werk op Vlaams niveau, trachten we zoveel als mogelijk de huidige dienstverlening te handhaven. Het vormingsaanbod van FARO zal aan democratische prijzen blijven. We kiezen er ook uitdrukkelijk voor om essentiële functies zoals bijvoorbeeld de adviesverlening rond (preventieve) collectiezorgverlening duurzaam te versterken. We proberen om de in de loop van de voorbije tien jaar opgebouwde internationale topexpertise in verband met het borgen, beheren, ontsluiten en inzetten van cultureel erfgoed in huis/in Vlaanderen te houden en op die manier de kansen op de  verdere doorgroei van het cultureel-erfgoedveld in Vlaanderen gaaf te houden. We zullen  onze rol als katalysator, hub, hefboom verder uitoefenen om een eigentijds cultureel-erfgoedveld uit te bouwen en te versterken. Als originele uitvinding van Vlaamse beleidsmakers is een steunpunt daartoe een heel effectief instrument. Maar het is duidelijk dat voor FARO de volgende maanden en jaren de marges voor bijkomende opdrachten of vragen erg klein worden. We hopen dat de Vlaamse Regering in de periode 2017-2021 terug zal investeren in het beleid voor cultureel erfgoed, op basis van een wervende, ambitieuze en inspirerende visie, die we graag mee helpen realiseren.