“Un peuple ne vit et ne s’immortalise que par des grandes hommes,” aldus C.A.F. Ketelaers in de Biographica Malinoises uit 1852. De barometer stond rond het midden van de 19e eeuw op helden, echte en vermeende. Dat zorgde voor een regelrechte ‘statuomanie’. Je kon in België niet voorbijgaan "aen de monumenten waarmede het land is volgepropt,"aldus de Franse graaf Leo de Laborde in 1857.
Helden: in de historiografie struikel je er bijna over. Sla een willekeurig geschiedenisboek open dat in het onderwijs gebruikt werd en je leest over de daden, gedachten en waarden van Grote Mannen –in mindere mate Grote Vrouwen – die op beslissende momenten aan het roer stonden.  De Franse minister van Onderwijs Paul Bert preciseerde in 1881 wat, volgens zijn inzichten, de voornaamste doelstelling van het geschiedenisonderwijs behoorde te zijn: “We moeten de kinderen de glorie van ons land in herinnering brengen en hen daarbij wijzen op onze helden. Doorheen die talloze verhalen over de toewijding en het plichtsgevoel ten overstaan van het vaderland, krijgen ze inzicht in onze eervolle annalen.”  Zo’n citaat roept herinneringen en associaties op. Zo is voor heel wat mensen de reeks ’s Lands Glorie, tussen 1949 en 1961 uitgegeven door Artis Historia, alvast geen onbekende, maar eerder een ijk- of startpunt in hun historisch bewustzijn. De zesdelige reeks leest als een who’s who, een heldencanon of een hitparade zo je wil, van betekenisvolle figuren en gebeurtenissen in de nationale geschiedenis van ons land – van de prehistorie tot en met de Tweede Wereldoorlog. 

Centraal knooppunt

Je kan al die heldhaftige figuren ook vanuit je luie zetel bewonderen.De website
www.standbeelden.be biedt bij heel wat van deze bronzen, marmeren en stenen helden(innen) achterliggende context. De site tracht een overzicht te bieden van alle standbeelden in België. Elk standbeeld wordt gelokaliseerd op een kaart.

Wandelaar, vorser, citytripper, fietser of gewoonweg hongerig naar kennis? Dan kan deze site je heel wat informatie bieden. Vind je echter een beeld dat nog niet op de website staat, dan kan je ook zelf een beeld toevoegen… En ook al zijn standbeelden onroerend erfgoed, toch zijn het ideale ‘kapstokken’ om er archiefstukken, verhalen en tradities mee te combineren – zeker in het kader van deze editie van Erfgoeddag!

Voor meer inspiratie, zoek via de tag 'monumenten' naar meer versteende helden op deze website!