Morgen gaat in Concertgebouw Brugge een nieuwe editie van het MAfestival van start. Melomanen hebben dat oude muziekgebeuren – de ‘MA’ staat voor Musica Antiqua – ongetwijfeld met stip in hun agenda staan. Interessant is dat het festival samenwerkt met het Museum Dr. Guislain. Opnieuw een voorbeeld van een inhoudelijk-creatieve één-twee. Met dank aan het festivalthema, ‘Lof der Zotheid’.

Eerst nog iets over het festivalgebeuren zelf. Drie jaar geleden vierde MAfestival zijn vijftigste verjaardag. Daar hoorde toen een uitgebreide tentoonstelling en een boek bij.

Wie ‘Lof der Zotheid’ zegt, zegt Erasmus. In dit satirische traktaat van de beroemdste humanist der Lage Landen neemt Vrouwe Zotheid de mens genadeloos op de korrel. Het werk werd bij de publicatie in 1511 een voltreffer in intellectuele middens. De controverse die het opriep kreeg een dramatische echo na de aanslagen op de redactie van Charlie Hebdo. Want hoe ver kan satire gaan? We zijn er nog steeds niet uit.

In het spoor van Erasmus brengt het MAfestival een web van associaties met de zotheid. Zo evoceren meerdere concerten de fantasie en naïeve verwondering van de kindertijd. Ook dromen, magie en muzikaal illusionisme zetten de natuurlijke logica vrolijk op zijn kop. Maar zotheid kan ook waanzin zijn, een fenomeen dat tijdens het festival diverse muzikale gedaanten aanneemt. Zoals melancholie, jaloezie, mystieke extase, liefdesverdriet en de roes. Daarnaast treden ook enkele illustere outsiders voor het voetlicht, van Don Quichot tot 'Bess of Bedlam'. Muziek blijkt niet alleen een therapeutisch wondermiddel, maar ook een uitstekend chroniqueur van de waanzin. Dat bewijst ook La Folia, letterlijk, de zotheid, een dans die een hoofdrol speelt in deze festivaleditie.

Extra-murospresentatie

Een geknipt thema om samen te werken met het Museum Dr. Guislain, zo dacht de festivalploeg. Voor de duur van het festival strijkt het museum neer in het Concertgebouw Brugge, met een presentatie die enerzijds inzoomt op de outsiderkunst, en anderzijds ook werken toont van kunstenaars die ‘waanzinnig’ zijn (geworden). De werken en beelden die te zien zijn sluiten aan bij de dubbelzinnigheid van Erasmus’ traktaat. De tentoonstelling verkent ook de manier waarop wetenschap en kunst hun eigen taal inzetten om de waanzin te vatten of in te perken; of net om eraan te ontsnappen.

De tentoonstelling wil ook een loflied zijn op de artistieke zotheid: de bezoeker treedt binnen in de bijzondere wereld van enkele kunstenaars die in aanraking kwamen met de psychiatrie. Daarnaast werpt de tentoonstelling een blik op de wetenschappelijke benadering van ‘zotheid’ als psychische ziekte. De tentoonstelling is toegankelijk tijdens de openingsuren van het Concertgebouwcafé; voor aanvang en tijdens pauzes van concerten in het Concertgebouw i.h.k.v. MAfestival 2016. Meer info vindt u op de website van MAfestival.

Vond u dit artikel interessant? Dan wil u vast ook meer weten over hoe concertorganisatie AMUZ en Museum Mayer Van den Bergh de handen in elkaar hebben geslagen.