Het plus/minus dilemma. Ontwikkelingen in de binnenklimaatrichtlijnen

De voorbije zomermaanden werden gekenmerkt door tropische temperaturen, wateroverlast, hagelbollen en stormwinden. Zou er dan toch wat aan de hand zijn met ons klimaat, vraagt men zich dan zorgelijk af. Niet geheel los daarvan buigen conservatiewetenschappers en directeurs van grote musea, bibliotheken en archieven wereldwijd zich al een poos over zin en onzin van de sinds decennia geldende aanbevelingen voor het binnenklimaat van erfgoedinstellingen. Zowel ecologische (klimaatverandering, duurzaamheidsstreven) als economische motieven (reductie van energieverbruik) liggen aan de basis.

Tegelijkertijd groeit het inzicht in het gedrag en reactievermogen van materialen en objecten in relatie tot hun (wisselende) klimaatomgeving. Is een krampachtig strikt aangehouden, energieverslindend klimaatregime het enige antwoord? Welke speelruimte kan men zich veroorloven in tijden van toenemende collectiemobiliteit en bruikleenverkeer? En waarop is onze inschatting van klimaatvereisten gebaseerd? 

Plus/minus

Al sinds midden vorige eeuw bedienen we ons van richtlijnen die op minder dan één A4 te vatten waren. Maar rond de milleniumwende was het al behoorlijk onrustiger geworden op het binnenklimaatfront. Zo was de conferentie over Museum Microclimates (Kopenhagen 2007) een belangrijk moment in het naar buiten brengen van nieuwe kennis en inzichten.

Sindsdien pleitten meer en meer conservatiewetenschappers en directeurs van grote musea voor het gebruik van nieuwe standaarden, zoals in 2010 in de IIC-rondetafel The plus/minus Dilemma. A way forward in Environmental Guidelines. Kort voordien was in het Nederlandse taalgebied Bart Ankersmits Klimaatwerk verschenen, richtlijnen voor het museale binnenklimaat, nog steeds de heldere leidraad voor elke erfgoedbeheerder. Het nog lopende Europese project Climate for Culture gaf aanleiding tot een meerdaags congres, Climate for Collections. Standards and Uncertainties, waarvan de presentaties in 2013 gebundeld werden en digitaal raadpleegbaar zijn. Een turf van 454 pagina's. Een veelvoud aan uncertainties vergeleken met het A4’tje van destijds.

De huidige stand van zaken

Wilt u voeling houden met de stand van zaken in de kennis én de praktijk, schrijf dan nog snel in voor de informatiedag Binnenklimaat op de tocht. Die vindt plaats op donderdag 28 augustus in het Vlaams Administratief Centrum (vlakbij het St-Pietersstation) te Gent.

 

 

Leon Smets