Sinds enkele maanden bruist het in de gemeenschappen van woonwagenbewoners van enthousiasme om hun cultureel erfgoed te bewaren en een toekomst te geven. De behoefte leeft sterk om deze rijke schat aan erfgoed te valoriseren, vooraleer de cultuur van de woonwagenbewoners dreigt te verdwijnen.

Veel verhalen blijken immers enkel te overleven door mondelinge overlevering binnen de familie of groep. Veranderingen in het gezinsleven en de snelle veranderingen in onze samenleving hebben een invloed op de herinnerings- en belevingscultuur. Kennis over de geschiedenis vervaagt, en ook het doorgeven en actueel beleven van tradities en gebruiken van woonwagenbewoners staan onder druk.

Een veelzijdig project

Met de ondersteuning van Kim Janssens van het Minderhedenforum en diverse erfgoedpartners werd daarom een traject uitgezet om aan deze behoeften en noden van de woonwagenbewoners tegemoet te komen. Een traject dat zal uitmonden in verschillende resultaten zodat het collectief geheugen en de levende erfgoedpraktijken een impuls krijgen, maar dat tegelijkertijd ook de beeldvorming over woonwagenbewoners kan worden bijgesteld. Erfgoedpartners zoals FARO, KADOC, LECA en tapis plein erkennen samen met het Minderhedenforum het belang om dit cultureel en maatschappelijk kapitaal mee te ontginnen, samen met de gemeenschappen van de woonwagenbewoners. De partners engageren zich om het cultureel erfgoed een plek te geven binnen het cultureel erfgoed in Vlaanderen.

Zo werd, samen met LECA, al een traject opgestart om het cultureel erfgoed te borgen als immaterieel cultureel erfgoed binnen de context van UNESCO’s Conventie voor immaterieel cultureel erfgoed en het beleid voor immaterieel erfgoed in Vlaanderen. Vertegenwoordigers van de woonwagenbewoners trekken dit proces actief op gang. Belangrijke stimulans en steun zijn de Nederlandse Reizigers die dit traject reeds positief hebben afgelegd. Er worden volop ervaringen uitgewisseld.

De woonwagengemeenschappen kunnen voor andere activiteiten over bijvoorbeeld beeldvorming, ook rekenen op de steun en begeleiding van de erfgoedpartners, onder de coördinatie van Kim Janssens van het Minderhedenforum. En lokaal zorgen lokale partners dat het erfgoed ook daar verankerd wordt. Op regelmatige basis zal de voortgang van het traject worden gecommuniceerd. Wil u dit traject ook van dichtbij blijven opvolgen? Stuur dan een mail aan kim.janssens@minderhedenforum.be

Een 'denkgroep woonwagenbewoners' komt ad hoc samen en volgt het traject nauw op. Interesseert het u om deel uit maken van deze denkgroep, geef dan een seintje aan Kim Janssens.

Van Flamenco tot Django: 500 jaar Manoesjen in Vlaanderen

Op de Open Forumdag van het Minderhedenforum op zaterdag 10 december 2016 in Antwerpen (DeSingel) kunt u zich meteen onderdompelen in het erfgoed van de Manoesjen in Vlaanderen. Tijdens het panelgesprek 'Van Flamenco tot Django: 500 jaar Manoesjen in Vlaanderen' (13u45-14u45) ontdekt u hun cultuur.

De Manoesjen, een weinig gekende deelgroep van de Belgische woonwagenbewoners, hebben een bijzonder rijke cultuur en geschiedenis. Ze leiden een onopvallend bestaan in onze Vlaamse samenleving, hoewel ze een fascinerende eigenheid aan tradities, rituelen en een eigen taal hebben. The Gypsy Kings kennen we allemaal, maar wie weet van waar de Manoesjen komen, hoe ze zich sinds de 15e eeuw in onze maatschappij hebben ‘ingepast’ en of ze nog steeds nomadisch leven?

Meer info

Alle info m.b.t. activiteiten rond erfgoed en woonwagenbewoners wordt gecentraliseerd bij Kim Janssens, Stafmedewerker woonwagenbewoners, Minderhedenforum vzw, Vooruitgangstraat 323/4, 1030 Brussel, kim.janssens@minderhedenforum.be, 0496 38 24 83.