Zaterdag 17 oktober is Werelddag van verzet tegen armoede. Er vinden tal van activiteiten plaats, verspreid over heel Vlaanderen. Deze week publiceren we een aantal blogs over linken tussen de erfgoedsector en de armoedebestrijding. Vandaag starten we met een gastblog van Roeland Hermans en Luc Vints over het proces waarmee KADOC op participatieve wijze een tentoonstelling over armoede in België voorbereidt.

Ontmoetingen met mensen met armoede-ervaring. Traject ter voorbereiding van een erfgoedtentoonstelling

In het voorjaar van 2017 organiseert KADOC een tentoonstelling over armoede in België sinds het midden van de achttiende eeuw. Van bij de start van het project was het de uitdrukkelijke bedoeling de ‘actualiteit’ van de problematiek daarin een plaats te geven. We willen bovendien niet alleen werken over en voor mensen in armoede, maar de tentoonstelling samen met hen maken. We zijn er immers van overtuigd op die manier een tentoonstelling te maken die erin slaagt de gelaagdheid van het thema te verhelderen en daarbij de individuele beleving ervan voor ogen te houden.

Samen met Welzijnszorg, een belangrijke organisatie in de strijd tegen armoede en uitsluiting, zetten we een traject op met een kleine groep van mensen met armoede-ervaring. In eerste instantie organiseerden we zes ontmoetingen met hen waarbij we telkens een ander thema bespraken (wonen, inkomen, gezondheid …). In de voormiddag verkenden we het thema aan de hand van de eigen ervaringen. Na de middag bespraken we het aan de hand van erfgoed (foto’s, affiches, objecten …) en zochten we naar gelijkenissen en verschillen tussen verleden en heden. De bijeenkomsten waren opgevat als echte ontmoetingen en dus niet als (groeps)interviews. Als uitgangspunten hanteerden we: iedereen is ervaringsdeskundige van zijn eigen leven, ieder verhaal is betekenisvol en we respecteren elkaars privacy.

In een tweede fase bezochten we samen het Caermersklooster, waar de tentoonstelling zal plaatsvinden, om te leren hoe een expo is opgebouwd. Bij een bezoek aan het Huis van Alijn en het Leuvense Stadsarchief konden we kennismaken met historische bronnen die armoede en sociale ongelijkheid illustreren.

In het vervolg van het traject zullen we samen de inhoudelijke keuzes voor de tentoonstelling bespreken en onderzoeken hoe te communiceren naar verschillende doelgroepen. Tot slot organiseren we voor de deelnemers een korte vorming tot gids. Wie anders dan zij die het project mee vormgegeven hebben, kunnen bezoekers het beste doorheen de tentoonstelling leiden?

Roeland Hermans en Luc Vints

Affiche: Welzijnszorg 1986