Laatst kreeg ik een vraag van een team dat wilde brainstormen over het gevoerde vormingsbeleid. De indruk leefde dat de medewerkers wel allerlei studiedagen bijwoonden, maar dat weinig van de opgedane kennis en ervaringen doorstroomde naar de rest van de groep. Bovendien waren de externe vormingen niet altijd wat men ervan verwacht had. Kortom: er was heel wat ruimte voor verbetering.

Een dergelijk vraagstuk vatten we meestal aan met een probleemstelling. We gaan vervolgens analyseren wat er misloopt en wat dus moet veranderen. Begrijpelijk, en toch niet altijd even motiverend. Want voor je het weet beland je in een negatieve dynamiek. Dan gaan mensen zuchten en zeuren en wordt het heel lastig om hen over nieuwe mogelijkheden te laten nadenken. Deze keer draaide ik de vraag om en ging ik op zoek naar de positieve kant: wanneer leerde het team wél veel bij? Welke vormingen waren onvergetelijk? En vooral: hoe kwam dat? Welke factoren zorgen in dit team voor een geslaagd leerproces?

Natuurlijk gooide ik niet zomaar het roer om, ik liet me inspireren door een methodiek die Appreciative Inquiry heet: het waarderend onderzoek. Deze methodiek vertrekt vanuit een positieve insteek: in wat goed loopt zitten hefbomen van toekomstig succes. Of in elk geval energie die het nieuwe traject kan ondersteunen. Een AI-traject bestaat doorgaans uit vier fasen:

• Discover: ontdekken van wat er nu allemaal goed loopt;
• Dream: dromen van wat er allemaal mogelijk is;
• Design: ontwerpen van concrete resultaten die de droom zichtbaar en tastbaar maken;
• Deliver: afspraken maken over de volgende stappen en de taakverdeling.

Door deze positieve beginvraag ontstond er al snel een aangename dynamiek. Mensen begonnen vol enthousiasme te vertellen over hun leermomenten, over fijne lesgevers en boeiende materie. Ze raakten enthousiast bij de gedachte aan méér. En dus werkten ze gemotiveerd mee aan het zoeken naar nieuwe wegen om bij te leren. Na een fijne ochtend vol uitwisseling hadden we de contouren getekend van een aantal uitdagende projecten én een wishlist van vormingen.

Mijn gouden tip is dus: vertrek vanuit een stimulerende vraag en onderzoek wat er vandaag de dag al aan positieve antwoorden bestaat. Bekijk welke succesfactoren je daarmee kunt opsporen. En bouw daar dan op verder. Probeer het eens, die positieve beginvraag, u zal merken dat het werkt!