Vrijwilligerswerk als oefenterrein. Jongeren, competenties en OSCAR

Van 1 tot 9 maart is het de Week van de Vrijwilliger. Een mooie gelegenheid om alle vrijwilligers stevig in de bloemetjes te zetten. Tussen de vele aangekondigde vrijwilligersinitiatieven van de voorbije dagen, viel ons oog op iets heel bijzonder: aan de lerarenopleiding van de KHLeuven kunnen studenten punten verzamelen door zich te engageren als vrijwilliger. Zo’n vak ‘vrijwilligerswerk’ is uniek in Vlaanderen. Het sluit natuurlijk wel aan bij een bredere tendens in het vrijwilligerswerk, ook binnen de erfgoedsector. Almaar meer jongeren zien vrijwilligerswerk als een ‘leerschool’ voor het volwassen leven.

Punten voor vrijwilligerswerk

In de Week van de Vrijwilliger krijgt het vrijwilligerswerk de extra waardering die het verdient. De lerarenopleiding van de Katholieke Hogeschool Leuven houdt het niet bij die ene week. Sinds drie academiejaren kunnen de studenten punten verzamelen in het vak ‘Vrijwilligerswerk’. Dit vak kent al van bij het begin een grote belangstelling met gemiddeld zo’n 40 studenten per jaar. Het departement kende al meer dan 100 zogenaamde credits toe voor vrijwilligerswerk, dat zijn studiepunten die de student behaalt wanneer hij of zij voor een vak slaagt. “De opleiding hecht groot belang aan het maatschappelijk engagement van een toekomstige leerkracht. Het is dan ook een bewuste keuze van de opleiding om deze talenten en inzet van de studenten te waarderen en te belonen”, zegt Tom Robijns, coördinator vrijwilligerswerk bij de KH Leuven.

Opstapvrijwilligers

Het vak is uniek, maar het past wel binnen een brede tendens. Heel wat jongeren beschouwen vrijwilligerswerk als oefenterrein voor het ‘volwassen’ of, zo u wil, het ‘echte’ leven. Dit fenomeen wordt ook wel eens beschreven als ‘opstapvrijwilligerswerk’. Opstapvrijwilligers komen we ook tegen in de erfgoedsector. Een diploma biedt al lang geen zekerheid meer op een onmiddellijke tewerkstelling in onze sector. Zeker niet (en jammer genoeg) in deze tijden van crisis. Pas afgestudeerden die ook ervaring als vrijwilliger kunnen voorleggen, hebben echter een streepje voor. Daarom dat vele studenten of pas afgestudeerden zich als vrijwilliger engageren, om zo een aantal competenties te versterken en hun CV aan te dikken. En vaak met succes. Heel wat erfgoedprofessionals (waaronder ikzelf,  zo’n acht jaar geleden) zijn op deze manier in de erfgoedsector gerold …

Erfgoedorganisaties die op zoek zijn naar jonge vrijwilligers, doen er dus goed aan om zich te profileren als een krachtige leeromgeving. Het mag natuurlijk niet enkel bij woorden blijven. Jonge vrijwilligers moeten ook effectief de nodige kansen en vrijheid krijgen om zich te ontplooien en bij te leren. Heel belangrijk, onder meer voor het CV, is dat hun inspanningen ook worden (h)erkend en zichtbaar gemaakt. Een aantrekkelijk instrument hiervoor is OSCAR.

OSCAR

OSCAR is een online systeem dat kennis, vaardigheden en attitudes zichtbaar maakt. Het is een eenvoudige, duurzame en tevens erg efficiënte blijk van waardering voor de inzet van uw mensen en de competenties waar ze aan werken tijdens een vorming. FARO werkt nu al enkele jaren met OSCAR. Onze ervaring leert dat precies jongere vrijwilligers veel belang hechten aan zo’n document om zo hun portfolio te versterken. Natuurlijk is OSCAR, om andere redenen, ook heel waardevol voor oudere vrijwilligers en natuurlijk ook voor betaalde erfgoedwerkers!

Wil u met uw erfgoedorganisatie aan de slag met OSCAR? Raadpleeg dan de aparte pagina op onze website. Of neem contact op met Jacqueline van Leeuwen.
Meer weten over vrijwilligerswerk in de cultureel-erfgoedsector? Neem contact op met Gregory Vercauteren en Tine Vandezande. Of lees onderstaande artikels.
 

Gregory Vercauteren