Erfgoed en mantelzorg, een inspirerende publicatie

Inspirerend, een eyeopener, out of the box ... het zijn maar enkele van de vele positieve omschrijvingen die ik zou kunnen geven aan een publicatie uit 2013 van het Museum Rotterdam over erfgoed en mantelzorgers. Tussen 2010 en 2013 ging het Museum Rotterdam op zoek naar verhalen van groepen Rotterdammers die niet direct in het oog springen maar op een informele wijze een belangrijke bijdrage leveren aan de levenskwaliteit van de stad. Zo kwamen ze in 2011 bij de mantelzorgers die onbetaald de zorg voor andere mensen op zich nemen, gaande van een bakkie troost voor een zieke buur tot intensieve verpleegkundige zorg voor een familielid.

In de zoektocht naar de verhalen en het erfgoed van de meer dan 68.000 Rotterdamse mantelzorgers zocht het museum eerst naar wat uit het verleden is bewaard gebleven. Deze institutionele voorwerpen, die hoofdzakelijk uit de thuiszorg kwamen, zeggen echter niets over het dagelijks leven van mantelzorgers. Daarom organiseerde het museum workshops om samen met de mantelzorgers voorwerpen te bekijken die ze gebruiken in de dagelijkse zorg. Vaak zijn dit onverwachte voorwerpen en oplossingen die mensen zelf hebben bedacht en ontworpen en blijk geven van een enorme creativiteit en vindingrijkheid. In de workshops dienden deze voorwerpen als opstap om met elkaar in gesprek te gaan over de dagelijkse praktijk als mantelzorger. Om Rotterdamse zorginstellingen en professionele zorgverleners met de mantelzorgers in contact te brengen werden de objecten ook gepresenteerd in zorginstellingen.

De voorwerpen werden bij elkaar gebracht in een publicatie, samen met de verhalen die erbij horen. Geclusterd in de thema’s creativiteit, zelfredzaamheid, diversiteit, ouderen, samenspel en dynamiek maakt deze publicatie het positieve verhaal van de mantelzorg in gemeenschappen zichtbaar. Het toont dat er achter de anonieme gevels van de woningen heel wat zorg en naastenliefde schuilgaat.

Op zondag 23 april 2017 staat Erfgoeddag in Vlaanderen en Brussel in het teken van ‘Zorg’. Een moment om als erfgoedorganisatie toenadering te zoeken tot de zorgsector. Vergeet dan ook niet de mantelzorgers die voor heel wat mensen in uw stad of gemeente het verschil maken.

Bart De Nil